Τεκμήρια - καρμανιόλα για εισοδήματα, αυτοκίνητα και κατοικίες, εφόδους της Εφορίας στα σπίτια και την έδρα των φορολογουμένων, μονιμοποίηση του «κεφαλικού φόρου», και νέες επιβαρύνσεις για ιδιοκτήτες ακινήτων και ενοικιαστές κρύβει ο μετεκλογκός λογαριασμός.
Πρόκειται για τη νέα «καταιγίδα» μέτρων που θα έρθει από τον Οκτώβριο και δυστυχώς για όλους εμάς δεν θα σταματήσει εδώ αλλά θα πάει και παρακάτω…
Ειδικά στο κομμάτι των φόρων η μνημονική «λαίλαπα» θα συνεχιστεί και το 2016, αρχής γενομένης από τον Φεβρουάριο με το νέο «μοντέλο» φορολογικών ελέγχων που θα τεθεί σε ισχύ.
Τον Δεκέμβριο του 2016 η «αυλαία» θα κλείσει με το δεύτερο «κύμα» κατάργησης των μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ στα απομακρυσμένα νησιά του Αιγαίου.
Μόνο το «πακέτο» με τα προαπαιτούμενα που έχουν ψηφιστεί αλλά και θα αυτά που θα ακολουθήσουν στη συνέχεια προδιαγράφουν για ένα «καυτό» χειμώνα.
Μία «πρώτη γεύση για αυτά που θα ακολουθήσουν θα δίνει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα της περιόδου 2016-2019 στο οποίο θα περιγράφονται μέτρα και πολιτικές που θα επιτρέψουν στην κυβέρνηση να πετύχει τον στόχο για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Ανάμεσα σε αυτά θα είναι η σταδιακή αύξηση του φόρου εισοδήματος για τους αγρότες από το 13% σε 20% για το 2016 και 26% για το 2017, η αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τα εισοδήματα από ενοίκια (ο χαμηλός για εισόδημα έως 12.000 ευρώ θα αυξηθεί στο 15% από 11% και ο υψηλός από 33% σε 35% και το «κούρεμα» των φορολογουμένων που δικαιούνται επίδομα πετρελαίου θέρμανσης με στόχο τη μείωση της δαπάνης στο μισό.
Από την άλλη, η προηγούμενη κυβέρνηση έχει δεσμευθεί για αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος με ενσωμάτωση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης στους συντελεστές του φόρου.
Στον τομέα των ακινήτων η μείωση των αντικειμενικών τιμών μετατίθεται για το 2017, ενώ από το κείμενο του νέου Μνημονίου δεν γίνεται το παραμικρό σχόλιο για αλλαγή στον εισπρακτικό στόχο του ΕΝΦΙΑ.
Αντιθέτως, ενόψει μάλιστα των αλλαγών στις αντικειμενικές αξίες, υπάρχει δέσμευση προσαρμογών στους συντελεστές του φόρου, ώστε να συνεχίσει να αποδίδει 2,650 δισ. ευρώ.
Κάτι που σημαίνει ότι το βαρύ αυτό φορτίο του φόρου θα συνεχίσουν να το σηκώνουν οι ιδιοκτήτες έως και το 2018, οπότε λήγει το συγκεκριμένο Μνημόνιο.
Αν δεν έρθει άλλο…
Αυτό βέβαια που προκαλεί μεγαλύτερο εντυπωσιασμό είναι ότι οι δανειστές έχουν από τώρα μεριμνήσει έτσι ώστε αν αλλάξουν οι αντικειμενικές αξίες να μην πειραχθούν και οι εισπράξεις που συλλέγει το υπουργείο Οικονομικών από τα τεκμήρια που ισχύουν για τις κατοικίες.
Έτσι για το λόγο αυτό η τεχνική ομάδα των θεσμών δεσμεύουν την κυβέρνηση να αλλάξει επί τα χείρω τις «δαγκάνες» των τεκμηρίων προκειμένου με την αυστηριοποίηση τους αυτές να πιάσουν και άλλους φορολογούμενους.
Σημειώνεται ότι για ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες κατοικίες.
Το τεκμήριο υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της ως ακολούθως:
* μέχρι και 80 τ.μ. κύριων χώρων, με 40 ευρώ το τ.μ. ,
* από 81 μέχρι και 120 τ.μ. με 65 ευρώ το τ.μ.,
* από 121 μέχρι και 200 τ.μ. με 110 ευρώ το τ.μ.,
* από 201 έως 300 τ.μ. με 200 ευρώ το τ.μ. και
* από 301 τ.μ. με 400 ευρώ το τ.μ..
Για τον υπολογισμό του τεκμηρίου των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό 40 ευρώ το τ.μ., ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας.
Επίσης για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης, από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ., τα ποσά προσαυξάνονται κατά 40% και για περιοχές με τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τ.μ., κατά 70%.
Όταν υπάρχει μονοκατοικία τα ποσά προσαυξάνονται κατά 20%.
Σύμφωνα με το Μνημόνιο οι αλλαγές στα τεκμήρια θα γίνουν τον Οκτώβριο μετά τη δέσμευση της κυβέρνησης ότι «θα επανεξετάσει τη λειτουργία της εναλλακτικής ελάχιστης φορολογίας - συμπεριλαμβανομένης της διόρθωσης τυχόν υπαναχωρήσεων-».
Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να λησμονηθούν τα αυξημένα βάρη τα οποία φέρνει το νέο Μνημόνιο σε αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες, εφοπλιστές, ναυτιλιακές εταιρείες, πράκτορες ΟΠΑΠ και φορολογούμενους με ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις.
Από το φορολογικό «τσουνάμι» δεν γλιτώνει ούτε καν η έκπτωση φόρου 2% για όσους εξοφλούν εφάπαξ τον φόρο εισοδήματος, καθώς θα ισχύσει μόνο για φέτος και στη συνέχεια καταργείται.
Σημαντικές αλλαγές έρχονται και στο μέτωπο των κατασχέσεων, με μείωση του ακατάσχετου ορίου μισθών, συντάξεων και καταθέσεων, ενώ όπως προκύπτει από τις διατάξεις του νομοσχεδίου η κυβέρνηση ενέδωσε στις πιέσεις των δανειστών για «κούρεμα» της ρύθμισης των εκατό δόσεων.
Αναλυτικότερα, το «πακέτο» με τα φορολογικά «δεινά» που θα έρθουν από τώρα έως και τον Μάρτιο του 2016, προβλέπει τα εξής:
1. Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο από τα 66 στα 200 ευρώ από την 1η Οκτωβρίου 2015 και στα 330 ευρώ από την 1η Οκτωβρίου 2016. Προβλέπονται έσοδα 13 εκατ. ευρώ το 2016, 66 εκατ. το 2017 και 105 εκατ. από το 2018 και μετά.
2. Επαναφορά της προκαταβολής φόρου 55% για τους αγρότες για τα εισοδήματα του 2014 από 27,5% που είχε μειωθεί πρόσφατα.
3. Σταδιακή αύξηση της προκαταβολής φόρου για ελεύθερους επαγγελματίες και μικρομεσαίους επιχειρηματίες από το 55% για τα περυσινά εισοδήματα σε 75% για τα εισοδήματα του 2015 και σε 100% για τα εισοδήματα του 2016. Συνολικά αναμένονται έσοδα 370 εκατ. ευρώ από αγρότες και επαγγελματίες.
4. Μείωση στο ακατάσχετο όριο μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων από τα 1.500 στα 1.000 ευρώ. Για τις καταθέσεις το ακατάσχετο όριο μειώνεται στα 1.250 ευρώ για κάθε φυσικό πρόσωπο αλλά μόνο για ένα πιστωτικό ίδρυμα.
5. Κατάργηση του «προληπτικού» φόρου 26% για συναλλαγές με χώρες με προνομιακό φορολογικό καθεστώς (π.χ. Κύπρος, Βουλγαρία).
6. Κατάργηση της έκπτωσης φόρου 2% για την εφάπαξ εξόφληση φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά. Πρόβλεψη για 28 εκατ. ευρώ από το 2016 και μετά.
7. Κατάργηση της έκπτωσης επισφαλών απαιτήσεων έως 1,5% επί των πωλήσεων των πρακτόρων ΟΠΑΠ.
8. Ετήσια αύξηση 4%, από το 2016 έως και το 2020, στους συντελεστές φόρου και εισφοράς για τα πλοία Α' κατηγορίας που είναι νηολογημένα με ελληνική σημαία και των πλοίων ελληνικών συμφερόντων με ξένη σημαία.
9. Παράταση για τέσσερα ακόμη χρόνια, έως το 2019, της ειδικής εισφοράς σε ναυτιλιακές εταιρείες.
10. Πλήρης ανεξαρτητοποίηση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Θα μπορεί η κα. Αικατερίνη Σαββαίδου να εκδίδει υπουργικές αποφάσεις, οι οποίες, μεταξύ άλλων θα αφορούν θέματα παρατάσεων προθεσμιών για ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών, χορήγησης ρυθμίσεων και ποινικών διώξεων για μη καταβολή βεβαιωμένων οφειλών, αρμοδιότητες και καθήκοντα που άπτονται φορολογικών και τελωνειακών υποθέσεων από τη γενική γραμματεία του ΣΔΟΕ και κάθε άλλη υπηρεσία του Δημοσίου. Στη ΓΓΔΕ προστίθενται και 500 νέες οργανικές θέσεις που θα καλυφθούν αρχικά από προσωπικό που υπηρετεί ήδη στο Δημόσιο.
11. Επιβολή ΦΠΑ 23% σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, με εξαίρεση την προσχολική αγωγή (η ρύθμιση ισχύει αναδρομικά από τις 20 Ιουλίου), με προβλεπόμενη αύξηση εσόδων 168 εκατ. το 2015 και 240 εκατ. ευρώ το 2016. Επίσης, το μοσχαρίσιο κρέας κατέρχεται από το 23% στο 13%.
12. Άμεση εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ (θα πληρωθεί σε πέντε μηνιαίες δόσεις από τον Οκτώβριο του 2015 έως τον Φεβρουάριο του 2016), με στόχο 2,650 δισ. ευρώ για το 2015, αλλά παρατείνεται και για φέτος η έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ των κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων εφόσον αυτά παρέμειναν για όλο το 2015 κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα.
13.Κατάργηση της απαλλαγής για τα ακίνητα του ΕΟΤ (προβλέπονται έσοδα 1,5 εκατ. ευρώ) τα οποία πλέον θα φορολογούνται κανονικά. Το μέτρο αφορά μισθωμένα ή δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητα σε πρόσωπα πλην ελληνικού δημοσίου. Καταργείται και η προβλεπόμενη από φέτος απαλλαγή των ενοικιαζόμενων δωματίων ατομικών επιχειρήσεων.
14. Αύξηση φόρου στα ποτά. Ο συντελεστής αιθυλικής αλκοόλης αυξάνεται από 2.450 σε 2.548 ευρώ ανά 100λιτρο άνυδρης αιθυλικής αλκοόλης.
15. Επί τα χείρω αλλαγές στην ρύθμιση των 100 δόσεων. Οι αλλαγές αφορούν τόσο στο επιτόκιο όσο και στη δυνατότητα μείωσης του αριθμού των δόσεων σε συνάρτηση με τη φοροδοτική ικανότητα του οφειλέτη.
Το επιτόκιο αυξάνεται σε 5% για όλους όσοι έχουν χρέος άνω των 5.000 ευρώ, ενώ για τους μικρο-οφειλέτες καθιερώνονται τρία κριτήρια τα οποία θα πρέπει να πληρούνται σωρευτικά ώστε να μην ενεργοποιηθεί επίσης επιτόκιο 5%. Συγκεκριμένα:
* Επιτόκιο. Στο 5% (από 3%) για τη ρύθμιση των εκατό δόσεων για όσους έχουν οφειλές άνω των 5.000 ευρώ.
Για φορολογούμενους με χαμηλότερες οφειλές, για να μην ισχύσει επιτόκιο 5% θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: ο οφειλέτης είναι φυσικό πρόσωπο το οποίο δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, η ακίνητη περιουσία του οφειλέτη σύμφωνα με το Ε9 είναι αντικειμενικής αξίας έως 150.000 ευρώ και η υπαγόμενη στη ρύθμιση βασική οφειλή υπερβαίνει το 50% του δηλωθέντος ετήσιου εισοδήματος του οφειλέτη.
* Απώλεια ρύθμισης. Χάνουν τη ρύθμιση όσοι οφειλέτες δεν έχουν πληρώσει ή ρυθμίσει τις νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές τους (ατομικές ή αυτές για τις οποίες υπάρχει ευθύνη καταβολής) μέσα σε τρεις μήνες από την προθεσμία πληρωμής.
* Λιγότερες δόσεις. Καθιερώνεται η δυνατότητα μείωσης του αριθμού των δόσεων, εάν ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα σύμφωνα με τα οικονομικά του δεδομένα να πληρώνει την οφειλή του σε λιγότερες δόσεις από τις αρχικά χορηγηθείσες, οποτεδήποτε καθ' όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.
16. Αλλαγές στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων.
Ειδικότερα:
* Μειώνεται το επιτόκιο από το 8% στο 5%, μετά την παρέλευση διμήνου από τη δημοσίευση του νόμου, για νέες ρυθμίσεις και για ανεξόφλητες δόσεις υφιστάμενων ρυθμίσεων.
* Αναστέλλεται για δύο χρόνια η υποχρέωση υποβολής στοιχείων που να αποδεικνύουν τη δυνατότητα καταβολής των δόσεων για χρέη έως 5.000 ευρώ και εγγράφων που να αποδεικνύουν την προσωρινή οικονομική αδυναμία προκειμένου για χρέη άνω των 50.000 ευρώ.
17. Κατάργηση των τελευταίων φοροαπαλλαγών που προστατεύουν τα εισοδήματα.
18. Ενσωμάτωση της εισφοράς αλληλεγγύης στην φορολογική κλίμακα.
19.Αλλαγές επί τα χείρω στα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία και εισοδήματα.
20. Καθιέρωση νέων αντικειμενικών τιμών οι οποίες έως τον Σεπτέμβριο του 2016 προβλέπεται να εξισωθούν με τις εμπορικές αξίες, με ισχύ από τον Ιανουάριο του 2017.
21. Διατήρηση του ΕΝΦΙΑ για το 2016 και όχι μόνο.
Στο Μνημόνιο ορίζεται ότι «εν όψει τυχόν αναθεώρησης των ζωνών αντικειμενικών αξιών για τα ακίνητα, θα αναπροσαρμοστούν οι φορολογικοί συντελεστές επί της ακίνητης περιουσίας , εφόσον κρίνεται αναγκαίο, για να διασφαλιστεί ότι τα έσοδα από το φόρο ακίνητης περιουσίας το 216 θα ανέλθουν τουλάχιστον στα 2,650 δισ. ευρώ». Μέχρι τότε θα πρέπει να έχουν τρέξει και διασταυρώσεις ανάμεσα στα δεδομένα του Ε9 και του Κτηματολογίου.
22. Σταδιακή αύξηση του φόρου εισοδήματος για τους αγρότες από το 13% σε 20% για το 2016 και 26% για το 2017.
23. Αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τα εισοδήματα από ενοίκια (ο χαμηλός για εισόδημα έως 12.000 ευρώ θα αυξηθεί στο 15% από 11% και ο υψηλός από 33% σε 35%
24. «Κούρεμα» στο μισό από το 2016 της δαπάνης για το επίδομα του πετρελαίου θέρμανσης.
25. Κοστολογημένο σχέδιο για την πλήρη εφαρμογή του πλαστικού χρήματος, κάτι που θα περιορίσει το ρευστό στη χώρα.
26. Κατάρτιση και δημοσιοποίηση λίστας οφειλετών.
Όσοι δηλαδή χρωστούν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές για περισσότερους από τρεις μήνες σε εφορία και ασφαλιστικά Ταμεία, θα βλέπουν τα ονόματά τους να δημοσιοποιούνται και να αποκλείονται από την αγορά.
27. Επέκταση του Μητρώου Τήρησης Τραπεζικών Λογαριασμών ώστε οι ελεγκτές να έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν άμεσα όλες τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχόμενων σε βάθος δεκαετίας.
Έως τον Νοέμβριο έρχεται και πλέγμα μέτρων για τις αδήλωτες καταθέσεις, με νομοσχέδιο για την εθελοντική αποκάλυψη («χωρίς αμνηστευτική διάταξη» όμως, όπως τονίζεται), διαδικασία παροχής πληροφοριών από όλα τα κράτη της Ε.Ε για καταθέσεις και λοιπά περιουσιακά στοιχεία Ελλήνων στο εξωτερικό, καθιέρωση περιουσιολογίου κλπ.
28. Αλλαγές στα πρόστιμα. Έως τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να καταργηθούν όλα τα πρόστιμα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων ( τα παλιά) και θα αλλάξουν τα πρόστιμα για τη μη έκδοση ή την ανακριβή έκδοση αποδείξεων.
Οι παραβάσεις αυτές θα αντιμετωπίζονται από σκοπιάς προστίμων ως «απλές αλλά σοβαρές» και θα σχετίζονται με τον ΦΠΑ.
29. Ίδρυση αυτόνομου φορέα εσόδων με αυτόνομο προϋπολογισμό.
30. Έλεγχοι στην έδρα, τις εγκαταστάσεις ακόμη και στα σπίτια των φορολογουμένων ενώ άλλη διάταξη προβλέπει την αναγκαστική εκποίηση περιουσιακών στοιχείων σε δημόσιους πλειστηριασμούς.
Μάριος Χριστοδούλου
bankingnews.gr