Εισαγωγικό σχόλιο: Αυτή την περίοδο ένα πλήθος πολέμων διεξάγεται, με σοβαρούς κινδύνους να αλληλοεπηρεαστούν και να αποκτήσουν ενωτικές τάσεις...
Για την ακρίβεια, στην Ουκρανία διεξάγεται ένας εμφύλιος πόλεμος με σαφή απειλή μεγαλύτερης αιματοχυσίας, σοβαρή πιθανότητα δημιουργίας ενός νέου κράτους αλλά και εξάπλωσής του σε χώρες της περιοχής, ενώ έχει ήδη δημιουργηθεί ένα ψυχροπολεμικό κλίμα μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας.
Για την ακρίβεια, στην Ουκρανία διεξάγεται ένας εμφύλιος πόλεμος με σαφή απειλή μεγαλύτερης αιματοχυσίας, σοβαρή πιθανότητα δημιουργίας ενός νέου κράτους αλλά και εξάπλωσής του σε χώρες της περιοχής, ενώ έχει ήδη δημιουργηθεί ένα ψυχροπολεμικό κλίμα μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας.
Στην Λιβύη διεξάγεται ένας διαφορετικός πόλεμος, ο οποίος ενέχει στοιχεία εμφυλίου, αλλά επί της ουσίας είναι θρησκευτικός (τζιχαντιστές), ο οποίος παραμένει "αθέατος" παρά την πολύ σκληρή του μορφή αλλά και το ενδιαφέρον της Ευρώπης για την ροή ενέργειας από την χώρα αυτή.
Στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης και Εγγύς Ανατολής διεξάγεται ένας τύποις θρησκευτικός πόλεμος (τζιχαντιστές), που επί της ουσίας είναι γεωπολιτικός και απειλεί με την εμφάνιση ενός ζεύγους νέων κρατών (Κουρδιστάν, Ισλαμικό Κράτος).
Οι «σταθεροί πόλεμοι» στην Αφρική και το Αφγανιστάν δείχνουν να παίρνουν μία διαφορετική μορφή, εμπλουτιζόμενοι με θρησκευτικά χαρακτηριστικά, αλλά στην πραγματικότητα είναι πόλεμοι ανάδειξης νέων δυνάμεων που θα επιχειρούν να διαχειρισθούν τις τοπικές (και όχι μόνο) οικονομίες, οι οποίες έχουν σχέση με ορυκτά (και δη σπάνια).
Μέσα σε αυτό το σκηνικό «πόλεμων» και εάν εξαιρέσουμε τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, ο οποίος πλέον δεν μπορεί να αποσαφηνισθεί επαρκώς, ο ενεργειακός πόλεμος εισήχθη σε μία προσπάθεια των ΗΠΑ να μειώσουν την οικονομική ισχύ της Ρωσίας, αλλά, δυστυχώς για την Ουάσιγκτον, αυτή η κίνηση επηρεάζει πλέον σοβαρά και την αμερικανική οικονομία, η οποία άρχισε να μετράει πληγές από την επιλογή αυτή του Λευκού Οίκου.
Οι εξελίξεις αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού μέσα σε ένα περιβάλλον γενικευμένης οικονομικής κρίσης, η εμφάνιση περιφερειακών πολέμων δημιουργεί συνθήκες και τάσεις συσπείρωσης μεταξύ των αντιμαχομένων πλευρών. Αυτή η συσπείρωση και οι ανάλογες λογικά αυξανόμενες πιέσεις, ιδιαίτερα σε μία περίοδο κατά την οποία έχει ξεκινήσει μία μαζική γεωπολιτική, γεωστρατηγική και γεωοικονομική ριζική αλλαγή, ενδέχεται να «ξυπνήσουν» την ανάγκη επιβίωσης των ισχυρών παικτών που ήδη ατενίζουν την πιθανότητα περιθωριοποίησης και ουσιαστικής εξουδετέρωσής τους για τα επόμενα 100 χρόνια. Ακριβώς αυτό το ενδεχόμενο είναι η ικανή συνθήκη (αλλά και η μελλοντική επιδιωκόμενη επιρροή σε περιοχές παραγωγής ενέργειας) μπορεί να σταθεί ως καλή αφορμή για μία περαιτέρω ώθηση των υπό περιθωριοποίηση «παικτών» ανοίγοντας το «κεφάλαιο» ανάληψης αποφασιστικών δράσεων και συγκρούσεων, οι οποίες δεν θα περιοριστούν στο οικονομικό πεδίο…
Το άρθρο που ακολουθεί, αναλύει τον ήδη «αναπτυσσόμενο» πόλεμο στις τιμές της ενέργειας. Πόλεμος που έχει την δυναμική να λειτουργήσει ως πυροκροτητής για κάτι πολύ μεγαλύτερο από τους χειρότερους εφιάλτες…, αφού οι δύο ισχυροί του πλανήτη άρχισαν να μετράνε βαθιές πληγές...
Μέσα σε αυτό το σκηνικό «πόλεμων» και εάν εξαιρέσουμε τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, ο οποίος πλέον δεν μπορεί να αποσαφηνισθεί επαρκώς, ο ενεργειακός πόλεμος εισήχθη σε μία προσπάθεια των ΗΠΑ να μειώσουν την οικονομική ισχύ της Ρωσίας, αλλά, δυστυχώς για την Ουάσιγκτον, αυτή η κίνηση επηρεάζει πλέον σοβαρά και την αμερικανική οικονομία, η οποία άρχισε να μετράει πληγές από την επιλογή αυτή του Λευκού Οίκου.
Οι εξελίξεις αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού μέσα σε ένα περιβάλλον γενικευμένης οικονομικής κρίσης, η εμφάνιση περιφερειακών πολέμων δημιουργεί συνθήκες και τάσεις συσπείρωσης μεταξύ των αντιμαχομένων πλευρών. Αυτή η συσπείρωση και οι ανάλογες λογικά αυξανόμενες πιέσεις, ιδιαίτερα σε μία περίοδο κατά την οποία έχει ξεκινήσει μία μαζική γεωπολιτική, γεωστρατηγική και γεωοικονομική ριζική αλλαγή, ενδέχεται να «ξυπνήσουν» την ανάγκη επιβίωσης των ισχυρών παικτών που ήδη ατενίζουν την πιθανότητα περιθωριοποίησης και ουσιαστικής εξουδετέρωσής τους για τα επόμενα 100 χρόνια. Ακριβώς αυτό το ενδεχόμενο είναι η ικανή συνθήκη (αλλά και η μελλοντική επιδιωκόμενη επιρροή σε περιοχές παραγωγής ενέργειας) μπορεί να σταθεί ως καλή αφορμή για μία περαιτέρω ώθηση των υπό περιθωριοποίηση «παικτών» ανοίγοντας το «κεφάλαιο» ανάληψης αποφασιστικών δράσεων και συγκρούσεων, οι οποίες δεν θα περιοριστούν στο οικονομικό πεδίο…
Το άρθρο που ακολουθεί, αναλύει τον ήδη «αναπτυσσόμενο» πόλεμο στις τιμές της ενέργειας. Πόλεμος που έχει την δυναμική να λειτουργήσει ως πυροκροτητής για κάτι πολύ μεγαλύτερο από τους χειρότερους εφιάλτες…, αφού οι δύο ισχυροί του πλανήτη άρχισαν να μετράνε βαθιές πληγές...
Μπούμερανγκ για την Αμερική ο «πόλεμος πετρελαίου»
Ο Πόλεμος του πετρελαίου δεν θα λήξει σήμερα στη Βιέννη
Ο Πόλεμος του πετρελαίου δεν θα λήξει σήμερα στη Βιέννη
Του Μιχαήλ Στυλιανού
Το φάσμα της οικονομικών ερειπίων, που εγείρει ο πόλεμος του πετρελαίου, πλανάται στην αίθουσα της Βιέννης όπου συνεδριάζουν σήμερα οι υπουργοί χωρών-μελών του ΟΠΕΚ, σε μιαν αγωνιώδη απόπειρα των πιο φτωχών από αυτές να πείσουν τις πλουσιότερες να μειώσουν την παραγωγή τους.
Η πτώση της τιμής του πετρελαίου κατά τριάντα και πλέον δολάρια το βαρέλι από τον Ιούνιο, οφειλόμενη σε οικονομικά αλλά και πολιτικά αίτια, απειλεί να εξουθενώσει παραγωγούς χώρες της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής για τις οποίες οι εξαγωγές πετρελαίου αποτελούν βασική πηγή εισοδήματος. Αντιπροσωπεύει επίσης βαρύ πλήγμα για την οικονομία του Ιράν, ήδη βαρύτατα τραυματισμένη από τις αμερικανικές κυρώσεις, αλλά και για την ανθεκτικότερη ρωσική οικονομία.
Όλες γενικώς οι πετρελαιοπαραγωγοί χώρες δοκιμάζονται από την πτώση των τιμών, αλλά η Σαουδική Αραβία, ακολουθούμενη από τα αραβικά κράτη που την περιστοιχίζουν, διαθέτει ικανά αποθέματα κεφαλαίων για να συνεχίσει την αποχή της από τον παρεμβατικό ρόλο που είχε στο παρελθόν, χειριζόμενη τη στρόφιγγα για την εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης στην αγορά.
Ισχνές είναι εξ αυτού του λόγου οι προοπτικές επιτυχίας της σημερινής διάσκεψης στη Βιέννη, δοθέντος ότι η ισχυρότερη παραγωγός και άλλοτε ενοποιός δύναμη του ΟΠΕΚ, η Σαουδική Αραβία, δεν έχει ιδιαίτερη πίεση να τερματίσει τον πόλεμο του πετρελαίου, ενώ έχει αντίθετα λόγους να αναμένει οφέλη από την συνέχισή του.
Η παλαιά ενότητα των χωρών του ΟΠΕΚ, που καθιστούσε αυτόν τον οργανισμό δύναμη περίπου ρυθμιστική της παγκόσμιας οικονομίας, έχει πάψει να υπάρχει. Ο θανάσιμος ανταγωνισμός μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν και η επανεισβολή στην αρένα της Αμερικής σαν επίσης μεγάλης πετρελαιοπαραγωγού χώρας, με την εκμετάλλευση των σχιστολιθικών πεδίων, ανέτρεψαν την εικόνα των συντελεστών στην διαμόρφωση της αγοράς του πετρελαίου. Μια επιπλέον διάσταση στην περιπλοκή έδωσε ο ψυχρός πόλεμος που εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ εναντίον της Ρωσίας, υποκινώντας το πραξικόπημα στην Ουκρανία.
Στην πραγματικότητα στη διεθνή σκηνή έχουμε τώρα το φαινόμενο μιας επισώρευσης πολέμων: τον ψυχρό πόλεμο Δύσης εναντίον Ρωσίας, τον θερμό πόλεμο δι’ αντιπροσώπων στην Ουκρανία, τον ατέρμονα πλέον και ολοένα διευρυνόμενο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», τον νομισματικό πόλεμο Κίνας-Ρωσίας-BRICS κατά της κυριαρχίας του δολαρίου και τον πόλεμο του πετρελαίου – άθροισμα ορατό αλλά ελλιπές, που δεν προοιωνίζεται παρά πολύ σκοτεινές εξελίξεις.
Για τις αιτίες της συνεχιζόμενης κατάρρευσης της τιμής του πετρελαίου –που πιθανολογείται να φθάσει και στα 60 δολ.-μόνη αδιαφιλονίκητη είναι η πτώση της ζήτησης, λόγω της διεθνούς οικονομικής ύφεσης.
Αντικείμενο έντονων συζητήσεων και συγκρουομένων ερμηνειών είναι η στάση απαθούς παρατηρητή των «δυνάμεων της αγοράς» που υιοθέτησε Η Σαουδική Αραβία, αρνούμενη να δεχθεί συντονισμένη μείωση της παραγωγής για την αποκατάσταση της ομαλότητας. Δύο επικρατούσες ερμηνείες φαίνεται να εμπεριέχουν, κατά το ήμισυ η κάθε μια, την αλήθεια.
Κατά την πρώτη, που υποστηρίχθηκε από έγκυρους Αμερικανούς δημοσιογράφους στον εξω-συστημικό Τύπο, η πτώση της τιμής του πετρελαίου είναι το αποτέλεσμα μυστικής συμφωνίας μεταξύ του Αμερικανού υπουργού των Εξωτερικών Τζων Κέρυ και του βασιλικού οίκου Σαούντ, όταν ο πρώτος επισκέφθηκε τη Ριάντ τον Σεπτέμβριο, για να στρατολογήσει τους Σαουδάραβες στην εκστρατεία εναντίον των τζιχαντιστών του Ι.Κ. Κατά την εκδοχή αυτή η Σαουδική πλευρά επιδίωξε τη συμφωνία των Αμερικανών στην τεχνητή πτώση της τιμής, προκειμένου να πληγεί η οικονομία του Ιράν. Ο Κέρρυ προθύμως συγκατατέθηκε (απιστώντας στο φλερτ με τον Ιρανό πρόεδρο Χατεμί) υπολογίζοντας στο πλήγμα κατά της Ρωσίας.
Η δεύτερη εκδοχή, που ενισχύεται από τις εξελίξεις, υποστηρίζει ότι βασικός στόχος της Σαουδικής συνέργειας στον κατήφορο των τιμών δεν είναι το Ιράν αλλά ο αμερικανικός μελλοντικός ανταγωνισμός με πετρέλαιο υδραυλικής ρωγμάτωσης (φράκινγκ), η αμερικανική παραγωγή του οποίου έτεινε να ξεπεράσει την Σαουδική.
Συμβαίνει πράγματι η πτώση των τιμών εάν συνεχισθεί κάτω από το επίπεδο των 80 δολ. τα βαρέλι θα τσακίσει τη νέα και μόνη ανθούσα αμερικανική βιομηχανία, της εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου από σχιστολίθους, λόγω του υψηλού κόστους αυτής της διαδικασίας, ίσως και δεκαπλάσιου από ορισμένων Σαουδικών πηγών.
Ήδη σήμερα το οικονομικό πρακτορείο Μπλούμπεργκ ανέφερε ότι σε 19 αμερικανικές περιφέρειες σχιστολιθικής εκμετάλλευσης η εξόρυξη πετρελαίου γίνεται με ζημία όταν η τιμή αγοράς βρίσκεται στο επίπεδο των 75 δολ. το βαρέλι. Και η ημερήσια παραγωγή αυτών των περιφερειών ήταν 415.ΟΟΟ βαρέλια την ημέρα.
Όπως δήλωσε ο Ντάνιελ Ντίκερ, πρόεδρος της Εταιρείας Διαχείρισης Πλούτου Μερκ Μπλοκ, με 25ετή πείρα εμπορίας πετρελαίου στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης: «΄Ολοι παριστάνουν τους χαμογελαστούς, ότι μπορούν να τα καταφέρουν με τιμή πετρελαίου σε 80 δολ., αλλά πρόκειται για χοντρά παραμύθια. Η «επανάσταση του σχιστόλιθου» δεν περπατάει με 80 δολάρια. Τελεία και παύλα».
Αναφέρεται ότι στο μισό περίπου των υπό εκμετάλλευση πεδίων σχιστολίθου η εξόρυξη είναι ζημιογόνος με τιμή κατώτερη των 80 δολ το βαρέλι. Συμβαίνει δε πλήθος εταιρειών να έχουν δανεισθεί μεγάλα κεφάλαια για την επένδυση προκειμένου να συμμετάσχουν στο «νέο Ελντοράντο». Κατά τα στοιχεία του Μπλούμπεργκ, 61 από αυτές τις επιχειρήσεις έχουν συσσωρεύσει χρέος 199 δισεκατομμυρίων. Αρκετές άρχισαν ήδη να κλείνουν και η επιδημία των φαλιμέντων θα πάρει μεγάλη έκταση, με αλυσιδωτές επιπτώσεις, εάν η σημερινή διάσκεψη στη Βιέννη δεν απολήξει σε συμφωνία διάσωσης.
Η Σαουδική Αραβία δεν άφησε όμως περιθώρια αισιοδοξίας. Ο υπουργός Πετρελαίου Αλί αλ-Ναϊμί δήλωσε χθες: «Κανείς δεν πρέπει να περιορίσει την παραγωγή. Η αγορά θα σταθεροποιηθεί μόνη της».
Και σε απάντηση στις απόψεις άλλων μελών του ΟΠΕΚ για την ανάγκη παρέμβασης, ο Σαουδάραβας υπουργός απάντησε αποκαλυπτικά:
«Γιατί να περικόψει η Σαουδική Αραβία την παραγωγή της; Οι ΗΠΑ έχουν τώρα επίσης μεγάλη παραγωγή. Θα πρέπει να την περικόψουν και αυτές;»
Πηγή "Ολυμπία"