Δυο μοναχοί συνομιλούσαν για τη σωτηρία. Ο ένας έλεγε:
- Η ψυχή μου δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τη σκέψη ότι κάποιος θα χαθεί αιώνια. Νομίζω πως ο Κύριος θα βρει τρόπο να τους σώσει όλους.
Ο άλλος απάντησε:
- Οι άγιοι Πατέρες λένε ότι ο Θεός μπορούσε να δημιουργήσει τον άνθρωπο χωρίς τη συνέργειά του, αλλά να τον σώσει χωρίς τη συμφωνία και τη συνέργεια του ιδίου του ανθρώπου είναι αδύνατο. Η σωτηρία και η απώλεια βρίσκονται στην ελευθερία του ανθρώπου.
Ο πρώτος:
- Νομίζω ότι ο Θεός με το πλήθος της αγάπης Του θα υπερβεί την αντίσταση του κτίσματος, χωρίς να καταλύσει την ελευθερία του.
Ο δεύτερος:
- Μου φαίνεται πως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ελευθερία του ανθρώπου είναι δυνητικά τόσο μεγάλη, που και στο επίπεδο του αιώνιου Είναι μπορεί να προσδιοριστεί αρνητικά απέναντι στο Θεό. Όσοι δεν το γνωρίζουν αυτό ή το λησμονούν, τρέφονται με «ωριγενικό γάλα».
- Αλλά πραγματικά, αυτό είναι μωρία!
- Ναι, μωρία.
Τί λοιπόν να κάνουμε;
- Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι, και εμείς πρέπει να σκεφτόμαστε τη σωτηρία όλων και να προσευχόμαστε για όλους. Αλλά ούτε η αποκάλυψη ούτε η πείρα μας μας δίνουν βάση να ισχυριστούμε ότι όλοι θα σωθούν. Η ελευθερία είναι μεγάλο δώρο, αλλά φρικτό.
Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ
σχόλιο Γ.Θ : Επειδή κάποιοι αδελφοί ενδεχομένως να μπερδευτούν να συμπληρώσουμε ότι αυτός που θέλει να σωθεί (αν το θέλει στα αλήθεια), θα σωθεί.
Ο Κύριος μας αγαπάει περισσότερο από ότι αγαπάμε εμείς τον εαυτό μας και θέλει να σωθούμε σαφώς περισσότερο από ό,τι το θέλουμε εμείς οι ίδιοι, αλλά ταυτόχρονα δεν θέλει να είμαστε ρομπότ αλλά άνθρωποι με δική μας βούληση και επιθυμία. Αυτό μας κάνει αληθινούς και όχι ρομπότ και δεν ακυρώνει το δώρο του Θεού, το ότι απ' την ανυπαρξία μας έφερε στην ζωή.