Δευτέρα 22 Ιουλίου 2013

Τα λείψανα των Αγίων μας, κατά την Πατερική διδασκαλία.

Ο γιοι ς μέτοχοι κα μέλη το σώματος το Χριστο φανερώνουν μ τ χαρίσματά τος τ Χριστό πο κατά τν γιο Μάξιμο τν μολογητή μένει ασθητά θέατος. μίμηση τν γίων εναι μίμηση το Χριστο κα συμπόρευση μ τ νιαο κα διαίρετο σμα Του, τν κκλησία. ναφερόμενο τ κάθε μέλος τς κκλησίας στος γίους κα κολουθώντας τν δό πο ατοί «πόμενοι τ Χριστ» πέδειξαν, ποκτ «μοήθειαν Χριστο».
Στν προοπτική ατή κατανοεται κα διαίτερη τιμή πο ποδίδει ρθόδοξη κκλησία στ ερά λείψανα τν γίων ποτελον γιά τούς πιστούς ταμεα χάριτος, πηγές αμάτων, πτή ασθηση τς παρουσίας το γίου Πνεύματος κα τς ζωογόνου αρας πο μφυς στν ζωή τς κκλησίας. κφράζουν τν προσδοκία τς ναστάσεως πό τ σμα τν πιστν γι’ ατό εναι χαρακτηριστικό τι μερικοί δικτες τν χριστιανν καιαν τ σώματα τν μαρτύρων κα προσπαθούσαν ν τ ξαφανίσουν μ κάθε τρόπο, νομίζοντας τι κατ’ ατό τν τρόπο θ πετύγχαναν ν ξαφάνιζαν τν λπίδα τς ναστάσεως πο νθάρυνε κα ζωοποιοσε τος χριστιανος κα λεγχε τ ργα τους.Διά τν γίων λειψάνων ασθανόμαστε κα προγευόμαστε τν Δόξα τς Βασιλείας το Θεο πο μ ρατά σημεα χαριτώνει τ σώματα ατν πού πό ατ τ ζωή ζησαν μέσα στ δωρεά τς γάπης το Θεο. πιβεβαιώνεται τι δεσμός ψυχής κα σώματος, λης κα πνεύματος εναι ρηκτος κα τι νθρωπος καλεται ς ψυχοσωματική ντότητα κα πρόσωπο ν σωθεί κα ν δοξασθε πό τ Θεό. Δοξάζονται λοιπόν κα τ σώματά των ν τ πνεμα τος «συνεφρένεται ν ορανος», ατν πού δι’ ργων «κλιναν πήκοα» στν κλήση το Θεο.
Γιά τ λόγο ατό καλύτερος τρόπος ν προσεγγίσουμε ρθόδοξα τν πραγματικότητα το σώματος εναι ν προσκυνήσουμε τ ερά λείψανα τν γίων. σπασμός νός γίου λειψάνου μεταγγίζει Χάρη στό σμα μς, παρέχει στν παρξή μας μέσα πό τ σωματική μας ασθηση τ ν συνειδητοιε τόσο τ περιορισμένο σο κα τ μεγαλωσύνη, τ φθορά κα τν φθαρσία το σώματός μας · μ λλα λόγια προγευόμαστε τ μυστήριο το νθρώπου κα το Θεο. μετάγγιση τς Ζως μέσα πό τ νεκρά λλά ζωηφόρα σώματα τν γίων περν στ δικά μας σώματα κα μς δηγε σ μι ρεαλιστική λικοπνευματική νθρωπολογία πό τν ποία τόση ανάγκη χουμε στς μέρες μας κα τς ποίας ο γιοι Πατέρες χουν σαφς θέσει τ θεμέλεια.
Υπάρχουν κα πάθη μακάρια κα κοινές νέργειες ψυχς κα σώματος ο ποίες δν προσηλώνουν τ πνεμα στ σάρκα λλά νυψώνουν τ σάρκα κοντά στν ξία το πνεύματος κα πείθουν κα ατή ν κυττάξει πρς τ πάνω. Ποιές εναι ατές; Ο πνευματικές ο ποες δν προχωρούν πό τ σμα πρς τ νο, πως επαμε κα προηγουμένως, λλά διαβαίνουν πό τ νο πρς τ σμα κα δι’ ατν τν νεργημάτων κα παθημάτων τ μετασχηματίζουν πρς τ καλύτερο κα τ θεουργον. πως δηλαδή κοινή στό σμα κα στήν ψυχή εναι θεότητα το νανθρωπήσαντος Λόγου το Θεο, ποία θέωσε τν σάρκα δι μέσου τς ψυχς, τσι κα στος πνευματικούς νδρες χάρη το πνεύματος, καθώς διαδίδεται δι μέσου τς ψυχής πρς τ σμα, πιτρέπει κα σ’ ατό ν πάσχει τ θεα κα ν συμπάσχει μακαρίως μ τν ψυχή πο χει πάθει τ θεα, ποα, πειδή πάσχει τ θεα, χει πωσδήποτε κα παθητικό παινετό κα θεο· μλλον δ, φο να εναι σ’ μς παθητικό, χει τν διότητα ν παίρνει τέτοια μορφή. φο λοιπόν προέλθει κα τ σμα στ μακαρία ατή κατάσταση θεουργε, μή κινούμενο τότε πό τ σωματικά κα λικά μαθήματα, ν καναι) δυνατόν ν φαίνεται τσι σ’ ατούς πο δν χουν μπειρία (τέτοια), λλά πιστρέφοντας τ διο τ σμα πρς τν αυτό το, πομακρυνόμενο πό τ σχέση το πρς τ χειρότερα κα μπνέοντας τ διο (τ σμα) πό μόνο του γιασμό κα ναφαίρετη θεώρηση, το ποίου ναργές τεκμήριο εναι ο θαυματοποιοί σοροί τν γίων. Το δ πρωταγωνιστ Στεφάνου, κα ταν ζοσε κόμα «τ πρόσωπον φάνη ς πρόσωπον γγέλου». ρα λοιπόν δν παθε τ θεα κα τ σμα; πομένως τόσο ατό τ πάθος σο κα κατά ατό νέργεια εναι κοινή τς ψυχής κα το σώματος.
Ήδη πό τν ποχήν τν διωγμν ο Χριστιανοί τιμοσαν τ λείψανα τν Μαρτύρων. ργότερα, περί τ 400 μ. Χ., τιμή πεξετάθηκε κα ες τ για λείψανα τν μολογητν κα σίων, φο κα ο μοναχοί, ς «μαρτυρούντες τ συνειδήσει», προσέφεραν τν ζωή τους θυσία εάρεστη στν Θεόν, γιναν ργανα κλεκτά τς Χάριτος το γίου Πνεύματος κα πραν ξεχωριστή θέσι στς ψυχές τν πιστν. ν κόμη ζοσαν τελοσαν θαύματα μ τν δύναμιν το Θεο, πο σαν προικισμένοι.
δια θαυματουργική δύναμις, κα στερα πό τν ξοδον τς ψυχς πό τ σμα, κατοικε μέσα στ για λείψανα κα ατή εναι, πο νεργε τ θαύματα. γιος ωάννης Χρυσόστομος ραα ξηγε, τι δύναμις, πο κπηγάζει πό τ λείψανα τν γίων, εναι « το πνεύματος χάρις, τος στέοις παρακαθημένη κα τος γίοις συνοικοσα». Εναι δηλαδή δύναμις, πο εχε πνευματοφόρος κα χρισσστοφόρος ψυχή κάθε γίου, πό τότε πού βρισκόταν στν ζωή κα ξακολουθε ν συνοδεύη τ νεκρόν σμα. Τοτο διδάσκει κα γιος Κύριλλος εροσλύμων, ταν γράφη: «κα ψυχς μ υπαρχούσης ν τ νεκρ σώματι, γκειταί τις δύναμις ες τ σώματα τν γίων κα τν μαρτύρων, διά τν ν τοσούτις τεσιν νοικήσασαν ν ατος δικαίαν ψυχήν». δύναμις ατή – πάλιν κατά τν ερόν Χρυσόστομον – δν μένει στάσιμος, λλά «πό ψυχς ες σώματα κα πό σωμάτων ες μάτια κα πό ματίων ες ποδήματα κα πό ποδημάτων ες σκιάς κτρέχει».
θεία Χάρις, λοιπόν, χάρις το γίου Πνεύματος, πού κατοικε μέσα ες τος γίους, ποτελε μόνιμο κτμα κα ιδιότητα, χι μόνον τς ψυχς, λλά κα το σώματός των, μ τ οποον ψυχή στενά συνδεόταν κατά τν διάρκεια τς πιγείου ζωής, κα Ατή εναι πο θαυματουργε. Θ σημειώσωμε, κόμη, τι τ θαύματα, πο γίνονται, διά τν λειψάνων πό τς «χριστοφόρες» ψυχές τν γίων, ποτελον συνέχεια τν θαυματουργικν πράξεων το Κυρίου, ποος διαβεβαίωσε τος μαθητάς Του τι « πιστεύων ες μέ τ ργα γώ ποι κκενος ποιήσεις κα μείζονα τούτων ποιήσει» (ωάν. 14, 12).
Κα ο Χριστιανοί, κενοι πο χουν νοικτος «τς πίστεως τος φθαλμούς», ξιώνονται τς Χάριτος ατς, πο ξεχύνεται πλούσια πό τ λείψανα τν γίων. « γάρ πλανθοσα (τος λειψάνοις) χάρις διανέμει τ δρα, τ πίστει τν προσιόντων τν φιλοτιμίαν μετροσα».
Τέλος γιος ωάννης Χρυσόστομος παρομοιάζει τ σωζόμενα λείψανα τν γίων μ ρίζες δένδρων , πο τ κλαδιά των νυψώνονται στος ορανούς, τος καρπούς των μως ο πιστοί πολαμβάνουν, παίρνοντάς τους πό τς ρίζες. «Λείψανα γίων – γράφει – ρίζαι κάτω πεφυτευμέναι, κα τος κλάδους ες τν ορανόν νατείνουσαι. Βούλει κα τν κλάδων τούτων τος καρπούς δεν; νοιξον μίν τος τς πίστεως φθαλμούς κα εθέως πεδείξω σοι φύσιν καρπν θαυμαστν˙ ... σωμάτων πεπυρωμένων ασις κα μαρτημάτων συγχώρησις κα κακίας ναίρεσις ... Πόσοι γον ξ ο τ σμα φυτεύθη τοτο ν τ γ, μυρίας τρύγησαν άσεις π τς γίας ταύτης θήκης, κα οκ πέλιπεν καρπός».
Πρέπει ν τιμομε τος γίους ς φίλος το Χριστο, ς παιδιά κα κληρονόμους το Θεο, πως λέει θεολόγος κα εαγγελιστής ωάννης˙ «σοι δ λαβον ατόν, δωκεν ατοίς τέκνα Θεο γενέσθαι» «στε οκ εσιν τι δολοι, λλ’ υοί˙ ο δ υοί κα κληρονόμοι, κληρονόμοι μεν Θεο, συγκληρονόμοι δ Χριστο».
Ο γιοι χουν γίνει θησαυροφυλάκια το Θεο κα καθαρά καταλύματα. «νοικήσω γρ ν ατος κα μπεριπατήσω», λέει Θεός, «κα σομαι ατν Θεός».
Λέει βέβαια θεία Γραφή τι «ψυχαί δικαίον ν χειρί Θεο, κα ο μ ψηται ατν θάνατος»˙ γιατί θάνατος˙ «κοπίασαν γρ ες τν αἰῶνα κα ζήσονται ες τέλος». Κα˙ «Τίμιος ναντίον Κυρίου θάνατος τν σίων ατο». Λοιπόν τ πολυτιμότερον «πάρχει πό τ ν εναι κανείς στ χέρι το Θεο; Διότι Θεός εναι ζωή κα φς, κα ατοί πο εναι μέσα στ χέρι το Θεο, εναι μέσα στ ζωή κα μέσα στ φς.
τι πάλι κατοίκησε κα μέσα στ σώματά των Θεός διά μέσου το νο, τ λέει πόστολος˙ «Οκ οδατε τι τ σματα μν ναός το νοικοντος ν μν γίου Πνεύματος στίν; δ Κύριος τ Πνεμα στι». Κα «Ε τις τν ναόν το Θεο φθείρει, φθερε τοτον Θεός». Πς λοιπόν δν πρέπει ν τιμομε τος μψυχους ναούς το Θεο; Ατοί ζωντανοί στέκονται μ παρρησία νώπιον το Θεο.
Δεσπότης Χριστός μς χάρισε ς σωστικές πηγές τ λείψανα τν γίων, πο πηγάζουν μ πολλούς τρόπους τς εεργεσίες, πο ναβρύουν μύρο εωδίας˙ κα κανείς ν μν πιστε. Γιατί, ν πό σκληρό κα πόκρημνο βράχο πήγασε νερό στν ρημο, πειδή θέλησε Θεός, κα πό τν σιαγόνα νου, ταν δίψασε Σαμψών, εναι πίστευτο ν αναβλύζει εωδιαστό μύρο πό λείψανα μαρτύρων; Καθόλου γι’ ατούς πο γνωρίζουν τν δύναμη το Θεο, κα τν τιμή πο χουν ο γιοι γιοι π’ Ατόν.
Γιά τόν νόμο ταν κάθαρτος καθένας πο γγιζε νεκρό, λλά ατοί δν ταν νεκροί νεκροί. Γιατί πό τ στιγμή πο ατοζωή, ατιος τς ζως, συγκαταριθμήθηκε μ τος νεκρούς, δν νομάζουμε νεκρούς ατούς πο κοιμήθηκαν μ τν πίστη σ’ Ατόν. Γιατί πς εναι δυνατό ν θαυματουργε νεκρό σμα;
Πς λοιπόν κδιώκονται μ ατά ο δαίμονες, πομακρύνονται ο ρρώστιες, θεραπεύονται ο σθενες, ποκτον τ φς των ο τυφλοί, καθαρίζονται λεπροί, παύουν ο πειρασμοί κα ο θλίψεις, κάθε καλή δόση κατέρχεται διά μέσου ατν πό τν Πατέρα τν φώτων σ’ ατούς πο τ ζητούν μ δίστακτη πίστη; Πόσο θ κοπίαζες γιά ν βρες προστάτη ν σ παρουσιάσει σ θνητό βασιλιά κα ν μιλήσει σ’ ατόν γιά χάρη σου; Λοιπόν δν πρέπει ν τιμομε τος προστάτες λου το νθρώπινου γένους, πο παρακαλον τ Θεό γιά χάρη μας;
ρχεται λοιπόν ρχιερεύς ες τν παλαιόν γιον ναόν, που εχε βάλη πρότερον τ λείψανα, κα φ’ ο επη δύο εχάς, α ποαι εχαριστίαν χουσι πρς τν Θεόν διά τν δωρεάν τν μαρτυρικν λειψάνων, φέρει ατά πί κεφαλς κα λθών ες τν νέον ναόν, τ βάλλει κάτω κατά τν τάξιν˙ πειδή δν εναι συκεχωρημένον κα νόμιμον ν κτελται καθιέρωσις νευ λειψάνων μαρτυρικν σίων γίων, καθότι ο μάρτυρες εναι τ θεμέλια τς κκλησίας οκοδομηθέντα πάνω ες τ θεμέλιον το Σωτρος. Διά τοτο πρέπει ν ναι ατοί ες τν κκλησίαν ποκάτω το θυσιαστηρίου διότι τοτο εναι κυρίως κκλησία κα θρόνος το Θεο. θεν κα χρίεται μ μύρον κα χει τ Εαγγέλιον, κα καλς κα πρεπόντως εναι π’ ατό τν γίων τ λείψανα, κα δν εναι δυνατόν νευ λειψάνων γίων ν καθιερωθ ναός, καθώς ο γιοι θέσπισαν.
Τ λείψανα δ βάλλονται πρότερον ες ναόν λλον παλαιόν ς γιασμένα, κα θυσιαστήρια Χριστο, διότι θυσιάσθησαν δι’ αύτόν, κα βάλλονται δ ες δίσκον ερώτατον, πειδή μετέχουσι τς δίας τιμς το Δεσπότου, ς γωνισμένοι δι’ ατόν, κα βάλλονται πί τραπέζης καθιερωμένης, πειδή συναπέθανον τ Χριστ, κα παρίστανται ες τν θεον θρόνον τς δόξης του. Διά τοτο τ ψόνει μ δίσκον, κα πέρ τν κεφαλήν ρχιερεύς τιμν ατά καθώς κα τ αίμα το Δεσπότου. ν πρς λους τος πιστούς πλς λέγει Παλος˙ «μες στε σμα Χριστο κα μέλη κ μέρους», πολλ μλλον θέλουν εναι σμα κα μέλη Χριστο σοι διά τν δόξαν του γωνίσθησαν κα τν θάνατόν του μιμήθησαν. 
νταπόκριση το κτίσματος στ θεία κλήση συντελεται στν ρθοδοξία μ τν κούσια (λεύθερη) ποδοχή τς θεραπείας τς νθρώπινης πάρξεως, πο ατή προσφέρει. Συνίσταται δ θεραπεία σ μιά πορεία, πού ναλύεται σ τρία στάδια: α) κάθαρση τς καρδιάς πό τ πάθη κα το νο πό τος λογισμούς (καλούς κα κακούς), β) φωτισμό-πίσκεψη τς καρδιάς πό τ γιο Πνεμα κα γ) θέωση, ποκατάσταση δηλ. τς νθρωπίνης πάρξεως μ τν δοξασμό της μέσα στν κτιστη γιοτριαδική χάρη. Ατή τ σωστική πορεία κολουθον ο γιοι (πρβλ. τν λόγο το γίου Συμεών το Νέου Θεολόγου: «κα καθαίρεις, κα λαμπρύνεις, κα φωτός ποιες μετόχους»). Μυστήρια κα σκηση συμπορεύονται σ μία συμπληρωματική σχέση στν ρθοδοξία. σκηση, ς «κ το παρά φύσιν ες τ κατά φύσιν πάνοδος» (. Δαμασκηνός, PG. 94, 976) κα τ Μυστήρια ς μεταδοτικά τς Χάριτος μέσα.
Κατανοεται, συνεπς , γιατί αντίθεση σκητισμο κα θικισμο εναι στν ρθοδοξία γεφύρωτη. θικισμός ρυθμίζει τ θος, ποβάλλοντας στς πιταγές κάποιας θικς, βασιζόμενος στς φυσικές δυνάμεις το νθρώπου, τσι καταλήγει ναπόφευκτα στν φαρισαϊσμό, δηλαδή τν «αυτοδικαίωση» κα «εργοσωτηρία». σκητισμός -ντίθετα- πιζητε, μ τ θεόσδοτα μέσα πο διαθέτει, τν κάθαρση τς καρδιάς γι ν γίνει νθρωπος μ τν -κτιστη νέργεια το Θεο- ναός το γίου Πνεύματος, στε ν ναβλύζει «τν καρπό του» (Γαλ. 5, 22). ρθόδοξος σκητισμός ποκαθιστ τν λυτρωτικό διάλογο κτιστο κα κτίστου ς κοινωνία μεταξύ τους κα δυνατότητα θεώσεως το κτίσματος, δεδομένου, μάλιστα, τι θέωση δν εναι ντιμισθία, λλά Χάρη. σκηση πλς καθιστ τν νθρωπο δεκτικό τς σωτηρίας.
κκλησία, λειτουργε στορικά ς σχατολογική κοινωνία, δηλαδή κοινωνία θεώσεως.
θεραπεία τς νθρωπίνης πάρξεως ς πελευθέρωσή της πό τν θνητότητα κα τ φθορά συνεπιφέρει κα τν ελευθερία λης τς κτίσεως, ς φύσεως, «πό τς δουλείας τς φθοράς» 9Ρωμ. 8, 21). «Δε γάρ τ φθαρτόν τοτο νδύσασθαι φθαρσίαν κα τ θνητόν τοτο νδύσασθαι θανασίαν» (Α’ Κορ. 15, 53). μπειρία τς ρθοδοξίας φανερώνει –κα ατό εναι γνωστο στ Μ ρθοδοξία- τι λόγος ατός δν φορ σ καταστάσεις το μέλλοντος αἰῶνος, λλά κα το παρόντος. πέρβαση τς φθορς πό τ κτιστό εναι γι τν ρθοδοξία πραγματικότητα πο συντελεται μέσα στν στορικό χρόνο, πως ποδεικνύουν τ λείψανα τν γίων, μ τν ναστολή τς φυσικς φθορς κα τς φυσικς διαλύσεως το κυτταρικο τους συστήματος. Τ ερά λείψανα, πως κενο το γίου Σπυρίδωνος († 348) στν Κέρκυρα, εναι πτή γι τν ρθοδοξία πόδειξη το γογονότος τς θεώσεβω, τς κοινωνίας κτιστού - κτίστου, λλά συγχρόνως κα ατοβεβαίωσή της. Τ διο μπορε ν λεχθε κα γι τν πέρβαση τς φθορς στν δια τν λογη κτίση, πως συμβαίνει μ τν φθαρσία το γιασμένου δατος (γιασμο). Μ υτά τ θεουργικά γεγονότα σώζεται διαχρονικά ρθοδοξία κα χι μ τς μεταφυσικές πτήσεις κα τς στοχαστικές ραιολογίες μν κατ’ πάγγελμα Θεολόγων.

http://apfilipposgrammatikous.blogspot.gr/2013/07/blog-post_8328.html
http://imverias.blogspot.gr/2013/07/blog-post_19.html