Μαρτυρία του Άραβα λόγιου Ιμπν αλ- Κας (940 μ Χ)
 |
| Χειρόγραφο Ahmad Taymur 103 Εθνική Βιβλιοθήκη Αιγύπτου, Κάιρο |
Η μετάφραση στα ελληνικά προέρχεται από την γαλλική μετάφραση του L. Cheikho, ελεγμένη από τον καθηγητή αραβικών Dr. Gamal al- Tahir.
«Το Πάσχα των Χριστιανών, το Μ. Σάββατο, οι πιστοί
εξέρχονται από τον τόπο του Τάφου για να μεταβούν γύρω από τον βράχο που
περιβάλλεται από κάγκελα. Από εκεί κοιτάζουν τον Τάφο και όλοι μαζί
προσεύχονται και προσκυνούν ενώπιον του Θεού του Υψίστου, από την πρώιμη
προσευχή μέχρι τη δύση του ηλίου. Ο εμίρης και ο ιμάμης του τεμένους είναι
παρόντες. Ο σουλτάνος κλειδώνει την πόρτα του Τάφου. Όλοι παραμένουν ακίνητοι
μέχρις όταν να αντικρίσουν ένα φως παρόμοιο με λευκή φωτιά το οποίο βγαίνει από
το εσωτερικό του Τάφου. Τότε ο σουλτάνος ανοίγει την πόρτα και εισέρχεται
κρατώντας μια λαμπάδα, την ανάβει με αυτό το φως και εν συνεχεία εξέρχεται. Η
φλόγα της αναμμένης λαμπάδας δεν καίει. Τη δίνει στον ιμάμη που τη μεταφέρει
και ανάβει τις κανδήλες του τεμένους. Όταν αυτή η λαμπάδα έχει περάσει σε τρία
χέρια, τότε καίει και μεταμορφώνεται σε φλόγα [κανονική]. Έπειτα συντάσσουν και
παραδίδουν στον σουλτάνο μια αναφορά, βεβαιώνοντας ότι η φλόγα έχει έρθει την
τάδε ώρα και ημέρα. Εάν έχει εμφανιστεί εκείνη την ημέρα στην ώρα της προσευχής
είναι για αυτούς ένα σημάδι ότι η χρονιά δεν θα είναι γόνιμη, χωρίς αυτό να
σημαίνει πως θα είναι χρονιά ξηρασίας. Εάν η φλόγα έχει εμφανιστεί κατά τη
μεσημβρινή ώρα, αυτό υποδεικνύει μια χρονιά με έλλειψη τροφίμων».
(Από το έργο ‘’Kitab dala’ il al- qibla, Εθνική Βιβλιοθήκη
Καίρου, κώδικας Ahmad Taymur 103).
Μαρτυρία του Λατίνου Οθμάρου (10ος αιώνας).
Η μετάφραση από τα λατινικά στα ελληνικά, είναι του
διδάκτορα Φιλοσοφίας, Δ. Γεωργοβασίλη.
«Ανοίγω το ζήτημα για χάρη του ενδόμυχου πόθου των φίλων
μου. Από όσα η ευσπλαχνία του Θεού επέτρεψε σε μένα τον αμαρτωλό να ιδώ με τα
σαρκικά μου μάτια στα Ιεροσόλυμα, τίποτε πιο αληθινό από αυτά δεν μπορεί να
ειπωθεί. Παρατήρησα, όπως ακριβώς κάτι φαίνεται στην όραση του ανθρώπου, ότι
φανερώθηκε από τον ουρανό προς τον Τάφο του Κυρίου ένα αόρατο Φως. Και αληθινά,
εκείνο άναψε εκεί και έγινε ολοφάνερα ορατό».
(Βιβλιοθήκη του Μονάχου, Κώδικας Lat. 629, φ. 21β, 13ος αιώνας).
Επιστολή του κληρικού Νικήτα προς τον αυτοκράτορα Κων/νο
Πορφυρογέννητο (947 μ Χ).
(Ο Άραβας εμίρης στον Έλληνα πατριάρχη Χριστόδουλο):
«Αρχιεπίσκοπε, δεν επιτρέπεται να τελέσεις τώρα αυτή τη
γιορτή· γι’ αυτό έχω έρθει εδώ. Διότι πραγματοποιώντας το θρυλικό θαύμα με
δόλιο μαγικό τέχνασμα γέμισες ολόκληρη τη Συρία με τη θρησκεία των χριστιανών·
και σχεδόν μας έκανες μέρος του ρωμαϊκού κράτους ανατρέποντας τα ήθη μας. Όμως,
ο αγαπητός από τον Θεό αρχιεπίσκοπος με ήρεμη φωνή απάντησε: ‘’Αν και βέβαια τα
είδατε μια ή και δύο φορές, δεν πιστέψατε σε αυτά τα γεγονότα που συμβαίνουν
τόσες πολλές φορές αλλά είναι για σας ανεκτότερο, να λέτε πως τάχα αυτό το
θαύμα γίνεται με κάποιο δόλιο μαγικό τέχνασμα’’. Και αφού μπροστά στον
Αρχιεπίσκοπο (ο Εμίρης) έβαλε ξαφνικά στην κανδήλα, που υπάρχει στον άγιο Τάφο,
σίδηρο αντί για φιτίλι, όλοι μας την είδαμε να ανάβει σαν κερί με θεϊκή
συναίνεση. Μέχρι πότε θέλετε να μας βασανίζετε, αν και βλέπετε με θαυμασμό αυτό
το υπερφυσικό φαινόμενο; […] Ο πάνσοφος Αρχιεπίσκοπος […] μαζί με τους βέβηλους
Αγαρηνούς σφράγισε τον θεϊκό Τάφο και αφού σήκωσε σαν τον Μωυσή τα χέρια του
προς την Ανατολή, μαζί με τους χριστιανούς, παρακαλούσε εκτενώς τον μοναδικό
Θεό. Αλλά γύρω στην έκτη ώρα της ημέρας, αφού σήκωσε το βλέμμα του προς τον
θείο Τάφο του Σωτήρος, βλέπει την εμφάνιση του θεϊκού φωτός. Γιατί άγγελος
άνοιξε γι’ αυτόν την πόρτα της εισόδου. Έτσι βρήκε την ευκαιρία να μεταδώσει
από εκείνο το φως σε πολυάριθμες λαμπάδες, που υπήρχαν μέσα σε εκείνη την αγία
μεγάλη εκκλησία του Θεού, όπως συνήθιζε να κάνει, και ενώ δεν είχε σηκωθεί
ακόμη από τον Τάφο είδε ξαφνικά ολόκληρη την εκκλησία του Θεού να είναι γεμάτη
από το ανέγγιχτο θεϊκό φως και όλους να είναι γεμάτοι από θάμβος γι’ αυτήν την
αναπάντεχη εμφάνιση του Φωτός, αλλά ακόμα και αυτούς τους άθεους Αγαρηνούς
(τους είδε) γεμάτους από έκπληξη και ντροπή. Γιατί από την Ανάληψη του Χριστού
μέχρι τότε λένε πως κάθε χρόνο η ακτινοβολία του θεϊκού φωτός φανερωνόταν σε
μια κανδήλα από εκείνες που υπάρχουν στον Άγιο Τάφο, ενώ τώρα η εξάπλωση του
θεϊκού φωτός λάμπει σε ολόκληρη την Εκκλησία».
(Χειρόγραφο του 14ου αιώνα, Πατριαρχική
Βιβλιοθήκη Ιεροσολύμων, κώδικας Τάφου 73).
[Από το βιβλίο, Άγιον Φως, του Χ. Σκαρλακίδη].