Ίννα Σομπόλιεβα, combined report
Κίνδυνος
έκρηξης ενός ακόμη παγκοσμίου πολέμου, υπάρχει μέσα στα επόμενα 10
χρόνια. Η αυξανόμενη στρατιωτική επιθετικότητα, το κλείσιμο μεγάλων
οικονομικών κύκλων, και οι θεαματικές εξελίξεις στον τομέα της
τεχνολογίας, ενισχύουν τέτοιου είδους εκτιμήσεις.
Ο
επόμενος παγκόσμιος πόλεμος θα μπορούσε να αρχίσει μέσα στα επόμενα 10
χρόνια. Όμως, τι είδους σύγκρουση θα είναι; Ένας «ψυχρός» πόλεμος ή μια
«θερμή» σύρραξη; Ο,τι και να’ ναι, δεν μπορεί να προβλεφθεί, λέει ο
καθηγητής του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας, μέλος του φορέα,
«Ακαδημία Στρατιωτικών Επιστημών», Σεργκέι Μάλκοφ.
«Τα επόμενα 10 χρόνια αναμένουμε μια ισχυρή πολιτική και τεχνολογική
αστάθεια», σημείωσε, μιλώντας σε μια συνεδρίαση της ομάδας εργασίας για
θέματα επιμόρφωσης προσωπικού του στρατιωτικού-βιομηχανικού
συμπλέγματος, που έχει συσταθεί στο Προεδρικό Συμβούλιο για την Επιστήμη
και την Εκπαίδευση.
Οι οικονομικοί «κύκλοι Κοντράτιεφ»
Ο ακαδημαϊκός αναφέρθηκε και στη θεωρία των μεγάλων κύκλων της
οικονομικής συγκυρίας, που αναπτύχθηκε από τον σοβιετικό οικονομολόγο
Νικολάι Κοντράτιεφ. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η παγκόσμια οικονομία
αναπτύσσεται κυκλικά. Κάθε «κύκλος Κοντράτιεφ» ή «κύμα», όπως αλλιώς
ονομάζεται, διαρκεί από 40 έως 60 χρόνια. Βασικές αιτίες στην εναλλαγή
των κύκλων, είναι οι τεχνολογικές και επιστημονικές επαναστάσεις. Κάθε
κύμα αποτελείται από δύο φάσεις: Φάση ανόδου, στην οποία παρατηρούνται
σχετικά υψηλοί ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης και φάση συρρίκνωσης, με
σχετικά χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Εκτός από τα κύματα Κοντράτιεφ, η
οικονομική θεωρία προβλέπει επίσης μέσους κύκλους που διαρκούν 7-12
χρόνια και μεγάλους κύκλους Κουζνέτς, διάρκειας 16-25 ετών.
Ο
Μάλκοφ σημείωσε ότι οι ειδικοί του Πανεπιστημίου της Μόσχας ανέλυσαν
τους οικονομικούς κύκλους και τα επίπεδα της στρατιωτικής επιθετικότητας
στον κόσμο τα τελευταία 200 χρόνια και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι
παγκόσμιοι πόλεμοι και οι οικονομικοί κύκλοι είναι συγχρονισμένοι μεταξύ
τους. «Σε ποιά φάση είμαστε σήμερα; Ολοκληρώνεται το πέμπτο κύμα
Κοντράτιεφ και γίνεται η μετάβαση προς το έκτο, με αρχικό στάδιο αυτό
της τεχνολογικής ανάπτυξης», εξήγησε ο ίδιος. «Τώρα, είμαστε σε αναμονή
για τον τέταρτο παγκόσμιο πόλεμο, που θα συμβεί μέσα στα επόμενα 10
χρόνια».
Ο επιστημονικός γραμματέας της Ακαδημίας Στρατιωτικών Επιστημών, αρχισυντάκτης του περιοδικού «Στρατηγική
σταθερότητα», Δρ. Βίκτορ Κοβαλιόφ, συμφώνησε με τις απόψεις του
συναδέλφου του και εξήγησε: «Ο Μάλκοφ είπε για τις νομοτέλειες που
υπάρχουν στη θεωρία. Στην παρούσα φάση βρισκόμαστε ταυτόχρονα στην
ολοκλήρωση ενός μεγάλου κύκλου Κοντράτιεφ, ενός μέσου κύκλου και ενός
κύκλου Κουζνέτς. Μια αναδρομική ανάλυση της παγκόσμιας ιστορίας, δείχνει
ότι σε αυτές τις περιόδους είναι πολύ πιθανός ένας «μεγάλος πόλεμος».
Αυτή είναι μια εποχή μεγάλης πολιτικής αστάθειας. Ο κόσμος βρίσκεται στο
κατώφλι μεγάλων αλλαγών».
Προς νέα οικονομική κρίση και πόλεμο
Σύμφωνα με τον ίδιο, η έξοδος από την παγκόσμια οικονομική κρίση του
2008-2010, δεν θα οδηγήσει, κατά πάσα πιθανότητα σε βιώσιμη ανάπτυξη.
Αντιθέτως, στο εγγύς μέλλον, είναι πολύ πιθανή μια νέα παγκόσμια
οικονομική κρίση,
η οποία «θα οδηγήσει σε σημαντική κοινωνική και πολιτική αστάθεια,
κοινωνική αναστάτωση και στρατιωτικές συγκρούσεις». Και πρόσθεσε ο
κ.Κοβαλιόφ: «Κατά την περίοδο 2014 - 2025 είναι πολύ πιθανό να συμβούν
σημαντικές γεωπολιτικές και γεωοικονομικές μετατοπίσεις (ανάλογη
περίοδος μετατοπίσεων ήταν η περίοδος 1937 - 1955), οι οποίες θα
ανοίξουν το δρόμο για παγκόσμια εξάπλωση των πλέον σύγχρονων τεχνολογιών
«αιχμής».
Ωστόσο
σημείωσε, ότι αυτό δεν σημαίνει ότι στα επόμενα 10 χρόνια «θα έχουμε
επιθετικές ενέργειες από αρμάδες αεροσκαφών και πυραύλων κρούζ και ότι
θα ριχτούν πυρηνικές βόμβες». Σημείωσε ωστόσο, τα εξής: «Πόλεμοι μπορεί
να γίνουν και σε άλλους τομείς, όπως στη σφαίρα του ψυχολογικού πολέμου,
με ασύμμετρες ενέργειες, αλλά και εμπλοκές με τη χρήση ειδικών μέσων
χωρίς περιορισμούς, όπως για παράδειγμα τρομοκρατικές δραστηριότητες στο
έδαφος του εχθρού. Αλλά και αυτές οι ενέργειες, θα έχουν το ίδιο
καταστροφικά αποτελέσματα με τις στρατιωτικές συρράξεις».
Στο ερώτημα, από πού μπορεί να ξεκινήσει η νέα παγκόσμια σύρραξη, ο
Κοβαλιόφ δήλωσε: «Οι περιφέρειες που είναι πιθανό να γίνουν οι νέες
αρένες συγκρούσεων, είναι η Άπω Ανατολή, η Μέση Ανατολή, ο
μετασοβιετικός χώρος, ιδιαίτερα ο Καύκασος, η Ουκρανία και ορισμένες
χώρες της Κεντρικής Ασία, το Πακιστάν και η Ινδία».
Ο ειδικός επιστήμονας, πιστεύει ότι η Βόρεια Κορέα δεν θα προκαλέσει την
έναρξη ενός νέου παγκοσμίου πολέμου. «Η Κορέα δεν θα συρθεί πρώτη σε
κλιμάκωση της έντασης. Είναι μια πολύ φιλειρηνική χώρα, επιμένει ο
Κοβαλιόφ.