Ο Θεός προνόησε ώστε να γραφτεί η εμπειρία των αγίων πάνω στα πνευματικά θέματα, ώστε να είμαστε σε θέση όχι απλά να μην δεχόμαστε τις ψευτοεμπειρίες των πεντηκοστιανών, αλλά να τις ελέγχουμε κιόλας υπό το φως της ασκητικής παράδοσης.
Η ασκητική παράδοση είναι η καλύτερη επεξήγηση και ερμηνεία των
κεφαλαίων ιβ’, ιγ’, και ιδ’ από την Α’ Κορινθίους του απ Παύλου, στα
οποία ο απόστολος αναπτύσσει την διδαχή περί των πνευματικών χαρισμάτων.
Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα μικρό σταχυολόγημα αναφορικά με όσα γράφει ο
άγιος Ιωάννης της Κλίμακας και ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος για τα ενύπνια,
τις ιδιωτικές ερμηνείες της Αγίας Γραφής και τα χαρίσματα.
ΛΟΓΟΣ ΑΣΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΥ ΑΒΒΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΛΙΜΑΞ
Λόγος Τρίτος, Περί των ονείρων των αρχαρίων.
«Οι δαίμονες της κενοδοξίας εμφανίζονται στον ύπνο μας σαν προφήτες. Συμπεραίνουν
σαν πανούργοι που είναι, μερικά από τα μέλλοντα να συμβούν και μας τα
προαναγγέλλουν. Και όταν αυτά πραγματοποιηθούν, εμείς μένουμε έκθαμβοι,
και υπερηφανεύεται ο λογισμός μας με την ιδέα ότι πλησιάσαμε στο
προορατικό χάρισμα. Σε όσους τον πιστεύουν, ο δαίμων αυτός φάνηκε πολλές
φορές αληθινός προφήτης. Σε όσους όμως τον περιφρονούν πάντοτε
αποδείχτηκε ψεύτης. Διότι, σαν πνευματική ύπαρξις που είναι, βλέπει όσα
συμβαίνουν μέσα στην ατμόσφαιρα, και μόλις αντιληφθεί ότι κάποιος
πεθαίνει, τρέχει αμέσως σ’ εκείνους που είναι ελαφρόμυαλοι και τους το
προλέγει με τα όνειρα.
Στον ύπνο μας πολλές φορές οι δαίμονες «μετασχηματίζονται εις αγγέλους φωτός» και
σε μορφές αγίων Μαρτύρων, τους οποίους παρουσιάζουν να έρχονται προς το
μέρος μας. Έτσι, αφού ξυπνήσωμεν μας βυθίζουν σε υπερηφάνεια και χαρά.
Το σημείο από το οποίο θα διακρίνεις την πλάνη είναι τούτο· Οι άγγελοι
μας δείχνουν την κόλαση, την Κρίση και τον χωρισμό, και έτσι μας κάνουν
να ξυπνούμε έντρομοι και περίλυποι. Εάν αρχίσωμεν να πιστεύωμε στους
δαίμονες κοιμώμενοι, ύστερα θα εμπαιζόμεθα από αυτούς και ξύπνιοι.
Εκείνος που πιστεύει στα όνειρα είναι εντελώς άσοφος και άπειρος, ενώ
αυτός που δεν πιστεύει τίποτε είναι πραγματικά συνετός και σοφός.
Πίστευε μόνο σε εκείνα που σου αναγγέλλουν για την Κόλαση και την Κρίση.
Εάν όμως δημιουργείται μέσα σου απόγνωσις, τότε και αυτά τα όνειρα
προέρχονται από τους δαίμονες».
ΛΟΓΟΣ ΑΣΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΥ ΑΒΒΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΛΙΜΑΞ
Λόγος Εικοστός Έκτος. Περί Διακρίσεως του ευδιάκριτου.
«Υπάρχουν μερικοί ακάθαρτοι δαίμονες που μόλις αρχίσει κάποιος την
μελέτη της Αγίας Γραφής του αποκαλύπτουν την ερμηνεία της. Τούτο
ιδιαίτερα αγαπούν να το κάνουν σε καρδιές κενοδόξων ανθρώπων και μάλιστα
μορφωμένων με την κατά κόσμον παιδείαν. Και αποσκοπούν να τους ρίξουν
σε αιρέσεις και βλάσφημες ιδέες απατώντας τους σιγά-σιγά. Θα
αντιληφθούμε δε καλώς την δαιμονική αυτή θεολογία ή καλύτερα βαττολογία
από την ταραχή και την ακατάστατη και άτακτη ευχαρίστηση που
δημιουργείτε στην ψυχή την ώρα της εξηγήσεως. Μόνον τέλειοι είναι σε
θέση να γνωρίζουν πάντοτε ποια σκέψις μέσα στην ψυχή προέρχεται από τον
εαυτό τους, ποια από τον Θεόν, και ποια από τους δαίμονας. Οι δαίμονες
δεν προτρέπουν ευθύς εξ αρχής σε όλα τα αντίθετα. Για αυτό και είναι
σκοτεινό πραγματικά και δυσεπίλυτο το πρόβλημα αυτό».
Ισαάκ ο Σύρος
Ασκητικά
Ενώ, αν εσύ το επιθυμείς και είναι δικό σου θέλημα, χωρίς δηλαδή να
το επιβάλλει κάποια ανάγκη, πέφτεις από κει που είσαι προφυλαγμένος με
την ταπείνωση και γλιστράς από τη γνώση της αλήθειας του Θεού. Διότι, εάν –κατ’ οικονομίαν– εισακουσθεί ένα τέτοιο, παράλογο, αίτημα από το Θεό, βρίσκει αφορμή ο πονηρός απ’
αυτό και βάζει τον αιτούντα σε μεγάλους μπελάδες…Οι δίκαιοι και
αληθινοί άνθρωποι τούτο πάντα έχουν στο νου τους: ότι δεν είναι άξιοι
του Θεού. Και με τούτο δοκιμάζονται και αποδεικνύονται αληθινά παιδιά
του Θεού, με το ότι δηλαδή θεωρούν τον εαυτό τους ταλαίπωρο αμαρτωλό και
ανάξιο της φροντίδας και της πρόνοιας του Θεού. Και αυτό το αίσθημά
τους το εξομολογούνται και μέσα στην καρδιά τους, αλλά και μπροστά σε
άλλους, με ταπείνωση βέβαια.
Και αυτό γίνεται από τη σοφία που τους χαρίζει το άγιο Πνεύμα, για
να μην παύσουν να φροντίζουν για την πνευματική τους πρόοδο, και για να
εργάζονται την αρετή ενόσω ζούνε. Την ανάπαυσή τους από τους κόπους και
από τις θλίψεις, ο Θεός τη φύλαξε για το μέλλοντα αιώνα. Και όσοι έγιναν
ναός του Κυρίου, δεν επιθυμούν να ζουν τώρα εν αναπαύσει, και να
απαλλαγούν από τις θλίψεις, αν και κατά καιρούς τους δίνεται κάποια
παρηγοριά, με τρόπο μυστικό, για τους πνευματικούς κόπους τους. Εμείς,
άγιε αδελφέ, ας εργασθούμε με την καρδιά μας τα έργα της μετάνοιας και
της καθαρής πολιτείας, που ευαρεστεί το Θεό, και τότε, τα χαρίσματα του
Κυρίου, όπως η υγεία, η απάθεια, η θεωρία, έρχονται από μόνα τους, χωρίς
να τα ζητούμε, εάν φυσικά η καρδιά μας γίνει καθαρή και αμόλυντη.
Όμως τα υψηλά χαρίσματα του Θεού να μην τα ζητούμε και περιμένουμε
πότε θα μας έρθουν, γιατί κάτι τέτοιο δεν το εγκρίνει η Εκκλησία του
Θεού. Και όσοι έλαβαν χαρίσματα με τέτοιο τρόπο, απέκτησαν υπερηφάνεια και εξέπεσαν από τη χάρη του Θεού. Να
φέρεται κανείς με τέτοιο τρόπο δεν είναι σημείο ότι αγαπά το Θεό, αλλά
αρρώστια ψυχής. Και πως μπορούμε εμείς να ζητήσουμε τα υψηλά χαρίσματα
του Θεού, τη στιγμή που ο θείος απόστολος Παύλος καυχιέται για τις
θλίψεις του, και θεωρεί την κοινωνία του στα παθήματα του Χριστού ότι
είναι τα μεγάλα δώρα του Θεού;
Τα φυσικά ελαττώματα, όπως η αδυναμία, η μικροψυχία, η αφυΐα, η αμορφία, σε κείνους που φυλάγουν τον εαυτό τους από τους πειρασμούς, γίνονται φύλακες της αρετής. Αν δεχθείς ένα χάρισμα χωρίς πειρασμό, θα σε οδηγήσει στην απώλεια. Αν
εργάζεσαι το καλό ενώπιον του Θεού και σου δώσει ένα χάρισμα,
παρακάλεσέ τον με την καρδιά σου, να σου δώσει φωτισμό τι να κάνεις για
να ταπεινωθείς, ή να σου δώσει φύλακα να σε προστατεύει από την
έπαρση…».
Το είδαμε εδώ