«Οι
αντοχές μας έχουν εξαντληθεί και, αν δεν υπήρχαν μερικοί σωστοί
άνθρωποι σε καίριες θέσεις που προσπαθούν για το καλό του τόπου, θα
είχαμε φύγει»Στο εξωτερικό στρέφουν το βλέμμα τους οι άνθρωποι που σχεδίασαν και κατασκεύασαν την πρώτη και μοναδική σε παγκόσμιο επίπεδο πλωτή μονάδα αφαλάτωσης που λειτουργεί με αιολική και ...ηλιακή ενέργεια. Ο λόγος για την Υδριάδα, μια 100% ελληνική εφεύρεση, η οποία αφού δοκιμάστηκε με επιτυχία στα νερά του Αιγαίου, πάει… Αφρική.
Ηταν καλοκαίρι του 2007, όταν η μεγάλη πλωτή πλατφόρμα έριχνε άγκυρα έξω από την Ηρακλειά, στις Μικρές Κυκλάδες. Στόχος του πρότυπου συστήματος ήταν να επιδείξει έναν εναλλακτικό και οικονομικό τρόπο για την αντιμετώπιση του προβλήματος λειψυδρίας στα νησιά με φιλική προς το περιβάλλον τεχνολογία... Η Υδριάδα μετατρέπει το θαλασσινό σε πόσιμο, υψηλής ποιότητας νερό, τροφοδοτούμενη με ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται αποκλειστικά από τον ήλιο και τον άνεμο.
Επικεφαλής του προγράμματος ανάπτυξης της πλωτής οικολογικής και αυτόνομης μονάδας αφαλάτωσης που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ήταν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Νικήτας Νικητάκος και άμεσοι συνεργάτες του οι επιστήμονες Θεόδωρος Λίλας και Νάσος Βατίστας.
Παρ’ ότι η Υδριάδα δοκιμάστηκε στην πράξη και απέδειξε ότι μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες για τις οποίες κατασκευάστηκε, η εν λόγω τεχνολογία δεν εφαρμόστηκε αλλού στην Ελλάδα, αν και είναι γνωστό το σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας που πλήττει τα περισσότερα νησιά μας. Ετσι, οι δημιουργοί της αποφάσισαν να εξάγουν την εφεύρεσή τους στο εξωτερικό, καθώς ευρωπαϊκές και αμερικανικές εταιρείες θέλουν να την αξιοποιήσουν σε χώρες της υποσαχάριας Αφρικής και του Περσικού Κόλπου.
ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ
«Η μεταφορά της
ς
τεχνολογίας στο εξωτερικό γίνεται μονόδρομος» δηλώνει στην «Espresso
της Κυριακής» ο κ. Νικητάκος χωρίς να κρύβει την απογοήτευσή του για την
αντιμετώπιση της εφεύρεσης στην Ελλάδα. «Από την αρχή υπήρχε και
υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από χώρες του εξωτερικού. Η επιλογή μας ήταν
να κάνουμε πρώτα στην Ελλάδα τουλάχιστον ένα μεγαλύτερο σύστημα για
πολλούς λόγους. Δυστυχώς αυτό φάνηκε ανέφικτο όλα αυτά τα χρόνια παρά
τις αντίθετες διαβεβαιώσεις αρμοδίων. Οι αντοχές μας έχουν εξαντληθεί
και, αν δεν υπήρχαν μερικοί σωστοί άνθρωποι σε καίριες θέσεις που
προσπαθούν για το καλό του τόπου, θα είχαμε φύγει για το εξωτερικό» λέει
χαρακτηριστικά.Στην ερώτηση αν υπήρξε έμπρακτο ενδιαφέρον για κατασκευή αντίστοιχων μονάδων σε άλλες περιοχές της χώρας με σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας, ο καθηγητής απαντά ότι είχαν σχεδιάσει μια πιο προχωρημένη λύση για την Αμοργό «που πρακτικά τριπλασίαζε την παραγωγή νερού και έβγαζε τα έξοδά της από τα παραπροϊόντα της άλμης, αλλά οι αρμόδιοι αποφάνθηκαν τότε ότι δεν έχει ενδιαφέρον»!
ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ
Αναφερόμενος στα συμπεράσματα από τη λειτουργία της μονάδας αφαλάτωσης, ο κ. Νικητάκος υποστηρίζει ότι ποτέ μέχρι σήμερα στην Ελλάδα δεν υπήρξε ένα τόσο σύνθετο και πρωτότυπο ερευνητικό έργο, το οποίο μάλιστα να τοποθετήθηκε και να λειτούργησε όχι απλώς σε πραγματικές συνθήκες, αλλά αυτόνομο και χωρίς προσωπικό μέσα στο Αιγαίο.
«Οποιος ξέρει από θάλασσα καταλαβαίνει ότι και μια βάρκα να βάλεις στα κύματα για πέντε χρόνια χωρίς κόσμο και χωρίς χρηματοδότηση για τη συντήρησή της, αποκλείεται να αντέξει. Και όμως, η Υδριάδα το πέτυχε. Από τεχνική και πρακτική άποψη ξεπέρασε τις προσδοκίες μας, όπως όμως τις ξεπέρασαν αρνητικά τα διαδικαστικά θέματα, οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις του κράτους και η ισχύς διαφό
ρων κακώς εννοουμένων συμφερόντων» υπογραμμίζει και προσθέτει:«Αν οι αρμόδιοι θέλουν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία για να παρέχουν φτηνό πόσιμο νερό στα νησιά, εμείς είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε όσο μπορούμε. Δεν υπάρχουν προβλήματα τεχνικής φύσης, παρά μόνον αδράνειας, γραφειοκρατίας και πιθανών συμφερόντων. Η Ελλάδα και η Ευρώπη χρηματοδοτούν την έρευνα από τα χρήματα των φορολογουμένων για να πετύχει αποτελέσματα προς όφελος της κοινωνίας. Στην Ελλάδα τα αποτελέσματα της έρευνας δεν αξιοποιούνται σε αυτήν την κατεύθυνση ούτε στις παρούσες συνθήκες που είναι απολύτως απαραίτητο».
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΑΦΑΛΑΤΩΣΗΣ
Η πιλοτική μονάδα αφαλάτωσης με το μυθολογικό όνομα Υδριάδα κατασκευάστηκε σε ναυπηγεία της Ελευσίνας (Λάμδα) από ελληνικά χέρια και το καλοκαίρι του 2007 ρυμουλκήθηκε και αγκυροβόλησε έξω από το λιμάνι της Ηρακλειάς. Εχει μέγιστη δυνατότητα παραγωγής 90 κυβικών μέτρων πόσιμου νερού την ημέρα, ποσότητα ικανή να καλύψει τις ανάγκες 250 ατόμων, είναι ενεργειακά αυτόνομη και διαθέτει σύστημα αυτόματου ελέγχου μέσω GΡRS για την παρακολούθηση και τον τηλεχειρισμό της.
Αποτελείται από τέσσερις πλωτήρες, την κεντρική μονάδα αφαλάτωσης, μια ανεμογεννήτρια και φωτοβολταϊκά πάνελ. Σύμφωνα με τους σχεδιαστές της, απαιτεί ελάχιστη συντήρηση, αντέχει σε ανέμους μέχρι 120 χιλιόμετρα την ώρα, ενώ το κόστος λειτουργίας, παρακολούθησης και συντήρησής της ανέρχεται σε 0,3 έως 0,5 ευρώ ανά κυβικό μέτρο νερού.
Ο κ. Νικητάκος επισημαίνει ότι οι πλωτές ανεμογεννήτριες όπως της Υδριάδας «είναι το μέλλον» για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οπως σημειώνει, οι ανεμογεννήτριες στη θάλασσα υπερέχουν διότι προκαλούν λιγότερη όχληση, δεν δεσμεύουν γη και έχουν καλύτερη απόδοση, αφού ο αέρας στη θάλασσα είναι πιο ισχυρός αλλά και πιο στρωτός απ’ ό,τι στη στεριά.
ΣΤΑΘΗΣ ΔΕΛΗΓΙΩΡΓΗΣ