Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2011

Ο τάφος του Αχιλλέα

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος
«Την Μαύρη Θάλασσα οι Έλληνες την αποκαλούσαν ‘Αφιλόξενο Πόντο’ και στη συνέχεια που άρχισαν να την πλέουν άφοβα την μετονόμασαν σε ‘Εύξεινο Πόντο’, δηλαδή φιλόξενη θάλασσα.
“Αυτήν τη θάλασσα διάλεξε η μητέρα του Αχιλλέα, Θέτις, να μεταφέρει το σώμα του νεκρού υιού της από την Τροία.
»Σύμφωνα με τον ελληνικό μύθο η Θέτις μετέφερε τον νεκρό υιό της στο μικρό νησί Λεύκος της Μαύρης Θάλασσας για να το θάψει. Το νησί αυτό που βρίσκεται κοντά στις εκβολές του Δούναβη ονομάστηκε πολύ αργότερα από τους νεώτερους έλληνες ‘Φιδονήσι’.»
Αυτά γράφει, μεταξύ άλλων, η η Σβετλάνα Τριγκούβ στο κείμενό της που τιτλοφορείται: «Αχιλλέας, ο προστάτης της Μαύρης Θάλασσας» (στο ρωσικό κείμενο: Ахилл – покровитель Черного моря).
Και για πείσει τους αναγνώστες για την ιστορία αυτή σημειώνει χαρακτηριστικά:

«Φυσικά, θα μπορούσαμε να πούμε πως όλα αυτά είναι παραμύθια….Αλλά τα έπη του Ομήρου επιβεβαιώθηκαν με την ανασκαφή της Τροίας από τον Σλήμαν. Έτσι δεν είναι ένα απλό παραμύθι, ο μύθος πέρασε από γενιά σε γενιά μέχρι τις μέρες μας. Και η Μαύρη Θάλασσα διατηρεί ακόμη τον αρχαίο ήρωα της, τον Αχιλλέα, που η φήμη του δεν μπορεί να σβήσει στο διάβα των αιώνων…»
Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον κείμενο της συγγραφέως που μας ξαναγυρίζει πίσω, στο μεγαλείο ενός ανεπανάληπτου ελληνικού παρελθόντος.
Ο επικός ποιητής Ἀρκτῖνος ὁ Μιλήσιος (έζησε περί το 650 π.Χ.) στο έργο του «Τρωϊκός Πόλεμος» αναφέρει πως τα νεκρά κορμιά του Αχιλλέα και του Πάτροκλου η θεά Θέτις, τα μετέφερε και τα απόθεσε στο ιερό της νήσου Λεύκος. Από τότε το νησί ήταν γνωστό ως ‘Νήσος Αχιλλείς’.
Το νησί θεωρούνταν ‘Ιερό’ και ο Αχιλλέας προστάτης των ναυτικών που διέπλεαν τη Μαύρη Θάλασσα, πήρε μάλιστα την επωνυμία « Αχιλλεύς ο Ποντοπόρος» γνωστός στα ρωσικά ως «Ахилл Понтархом».
Το 1823 ανακαλύφθηκε από το Ρώσο πλοίαρχο Κριτζίκλυ ένας τετράγωνος ναός με πλευρά τριάντα μέτρων, αφιερωμένος στον Αχιλλέα.
Σχετικές αναφορές για το μικρό νησί έχουμε από τον Στράβωνα και τον Πτολεμαίο, επίσης αναφέρεται και από τον Πλίνιο στην ‘Φυσική Ιστορία’ του (IV.27.1).
Έχουν βρεθεί πάρα πολλές ελληνικές επιγραφές στο Λευκός, συμπεριλαμβανομένου και ενός διατάγματος των Ολβιοπολιτών (της ελληνικής πόλης Ολβίας της Ουκρανίας) στο οποίο εξαίρεται κάποιος για τη νίκη του κατά των πειρατών που απείλησαν το «ιερό νησί».
Οι Ρωμαίοι το είχαν ονομάσει Άλμπα. Στο νησί ανακαλύφθηκε και ένας ναός του Απόλλωνα που τον έκτισαν οι Θράκες των παραδουνάβεων περιοχών.

Το νησί Λευκός ή Φιδονήσι γνωστό σήμερα στα ουκρανικά ως Ostriv Zmiinyi (Острів Зміїний)

olympia