Οι Άγιοι μάρτυρες Δωροθέα και Θεόφιλος μαρτύρησαν στην Καισάρεια της Καππαδοκίας επί ηγεμόνα Σαπρικίου μεταξύ των ετών 284 - 304 μ.Χ.
Όταν ή αγία Δωροθέα, πού έμενε στήν Καισάρεια της Καππαδοκίας, καταδικάστηκε από τόν ηγεμόνα Σαπρίκιο σε αποκεφαλισμό, ένας ειδωλολάτρης δικηγόρος, ό Θεόφιλος, πού βρισκόταν εκεί, της φώναξε χλευαστικά:
— Δωροθέα, θα μου στείλεις μήλα καί τριαντάφυλλα από τόν κήπο τού νυμφίου σου;
Καί ή αγία τού απάντησε:
— Βέβαια, θα σου στείλω!
Φτάνοντας στον τόπο του μαρτυρίου της, παρακάλεσε τόν δήμιο να της επιτρέψει να προσευχηθεί γιά λίγο στον Θεό της. Μόλις τελείωσε την προσευχή, ένας άγγελος του Κυρίου εμφανίστηκε μπροστά της μέ τή μορφή νεαρού άνδρα απαράμιλλης ομορφιάς. Στα χέρια του κρατούσε τρία μεγάλα μήλα καί τρία κόκκινα τριαντάφυλλα.
— Σε παρακαλώ, είπε ή αγία στον άγγελο, πήγαινέ τα στον Θεόφιλο καί πες του ότι τού τά στέλνει ή Δωροθέα, όπως τού τό υποσχέθηκε, από τόν κήπο τού Νυμφίου της.
Καί μ’ αυτά τά λόγια έσκυψε κάτω από τό ξίφος τού δημίου, πού της έκοψε τό κεφάλι.
Στο μεταξύ, ό Θεόφιλος διηγιόταν σε φίλους καί συναδέλφους του την ερωταπόκριση ανάμεσα σ’ εκείνον καί τή μάρτυρα:
— Όταν οδηγούσαν στον τόπο της εκτελέσεως τή Δωροθέα, πού αυτοαποκαλούνταν νύμφη τού Χριστού καί καυχιόταν ότι θα μπει στον παράδεισό του, της ζήτησα να μου στείλει από ’κει μήλα καί τριαντάφυλλα. Κι αυτή μού τό υποσχέθηκε.
Ό Θεόφιλος ξέσπασε σε τρανταχτό γέλιο. Αλλά, ξαφνικά, εμφανίστηκε μπροστά του ό άγγελος μέ τά μήλα καί τά τριαντάφυλλα.
— Ορίστε, τού είπε, ή Δωροθέα σου στέλνει από τόν κήπο τού Νυμφίου της αυτά πού σου υποσχέθηκε.
Παίρνοντας στα χέρια του τούς καρπούς καί τά λουλούδια, ό Θεόφιλος αναφώνησε εμβρόντητος:
— Ό Χριστός είναι Θεός αληθινός!
— Θεόφιλε, τού είπαν κατάπληκτοι οι φίλοι του, ή τρελάθηκες ή αστειεύεσαι!
— Ούτε τρελάθηκα, ούτε αστειεύομαι! τούς βεβαίωσε ό Θεόφιλος. Ή κοινή λογική μού επιβάλλει να πιστέψω ότι ό Ιησούς Χριστός είναι αληθινός Θεός.
— Πού οφείλεται, λοιπόν, ή τόσο απότομη αλλαγή σου; απόρησαν εκείνοι.
Ό Θεόφιλος τούς ρώτησε:
— Γιά πέστε μου, τί μήνα έχουμε;
— Φεβρουάριο, αποκρίθηκαν.
Τότε ό Θεόφιλος τούς εξήγησε:
— ’Έχουμε, λοιπόν, χειμώνα. Όλη ή Καππαδοκία είναι χιονισμένη καί παγωμένη. Δεν υπάρχει δένδρο ή φυτό μέ φύλλα, πολύ περισσότερο μέ λουλούδια καί καρπούς. Πού βρέθηκαν, επομένως, αυτά τά ευωδιαστά τριαντάφυλλα καί αυτά τά ολόδροσα μήλα μέ τά κλαράκια καί τά φύλλα τους;
Οι φίλοι του, ψηλαφώντας τα καί μυρίζοντάς τα, έλεγαν μέ έκπληξη καί απορία:
— Τέτοια μήλα καί τέτοια τριαντάφυλλα δεν έχουμε
δει ούτε στον καιρό τους.
Ό Θεόφιλος άρχισε να ομολογεί μεγαλόφωνα τόν Χριστό. Ό ηγεμόνας πρόσταξε να συλληφθει. Κατά την ανάκριση του δήλωσε στον Σαπρίκιο πώς ή μοναδική του επιθυμία πια ήταν να πεθάνει, γιά να βρεθεί τό γρηγορότερο στον παράδεισο, όπου τόν περίμενε ή Δωροθέα. Ούτε οι νουθεσίες του ηγεμόνα ούτε τά βασανιστήρια τόν έκαναν ν’ αλλάξει απόφαση. Έτσι, επισφράγισε με τό αίμα του την ομολογία του κι έγινε μάρτυρας του Χριστού.
Συμπύκνωση της παραδείσιας ύλης συντελέστηκε και κατά την Κοίμηση της Ύπεραγίας Θεοτόκου. Τρεις μέρες νωρίτερα παρουσιάστηκε στήν πάναγνη Θεομήτορα ό αρχάγγελος Γαβριήλ, κρατώντας ένα κλαδί φοινικιάς από τόν παράδεισο, καί της γνωστοποίησε τή μετάστασή της στον ουρανό. Κατά την κηδεία της ό άγιος απόστολος Ιωάννης μετέφερε τό παραδείσιο φοινικόκλαδο, βαδίζοντας μπροστά από τό φέρετρο της Παναγίας.
Μέ όλα αυτά ό Θεός αποκαλύπτει μερικώς, αποκαλύπτει υπαινικτικά, θα λέγαμε, στήν ανθρωπότητα, πού καταπονείται καί βασανίζεται πάνω στη γή, τή φύση του τόπου της αιώνιας αναπαύσεως καί μακαριότητας, τόπου ετοιμασμένου γιά τούς δικαίους «από την αρχή του κόσμου».
Λόγω της άμαρτωλότητάς μας, Λόγω του σκοτισμού μας, Λόγω της πτώσεώς μας γνωρίζουμε καί αντιλαμβανόμαστε μόνο ένα πολύ μικρό μέρος των θαυμάτων τού Θεού. Με θερμή προσευχή, με καρδιά γεμάτη συντριβή καί ταπείνωση, με βιοτή σύμφωνη με τίς ευαγγελικές εντολές, ας ικετεύσουμε τόν Κύριό μας να μας άποκαλύψει τή δόξα Του, πού θα τή βλέπουν αιώνια οι εκλεκτοί Του, άλλά πού ποτέ δεν θα την αντικρίσει ούτε ένας δούλος της αμαρτίας.
"Στις διηγήσεις πού παραθέσαμε, βλέπουμε ότι τά παραδείσια φυτά πού μεταφέρονταν στη γη, μετατρέπονταν, μέ τή βούληση του Θεού, από λεπτά καί αιθέρια σε παχιά, γιά να γίνονται αντιληπτά μέ τίς αισθήσεις. Βασισμένοι στήν πενιχρή μας γνώση γιά την υλη του ουράνιου κόσμου, του κόσμου της Ελευθερίας, της αφθαρσίας καί της μακαριότητας, θα μπορούσαμε εύλογα να υποστηρίξουμε πώς αυτή δεν διέπεται από τούς νόμους της ύλης του κόσμου τούτου, πού αποτελεί τή φυλακή καί τόν τόπο εξορίας τών καταπατητών του θείου νόμου, αλλά από νόμους διαφορετικούς. Τό αποδεικνύουν οι εμφανίσεις αντικειμένων του ουράνιου κόσμου στον επίγειο. Έτσι, μετά την ανάσταση του Θεανθρώπου, τό σώμα Του, πού ανήκε πια στον ουράνιο κόσμο, γινόταν, κατά τή θεία βούληση, άλλοτε ορατό καί άλλοτε αόρατο' τή μια εμφανιζόταν μέ σάρκα καί οστά, ήταν ψηλαφητό καί δεχόταν τροφή, ένώ την άλλη περνούσε σάν πνεύμα μέσ’ από την πιο σκληρή γήινη ύλη.
Ήδη από την παρούσα ζωή τά σώματα τών αγίων ομοιώθηκαν μέ τό σώμα του Κυρίου• μετά την κοινή ανάσταση, όμως, οι άγιοι θα μοιάσουν μ’ Εκείνον σε όλα (βλ. Α' Ίω. 3:2. Α' Κορ. 15:39-46). Ή ύλη τού ουράνιου κόσμου πρέπει να είναι ανάλογη της ύλης μέ την οποία θα είναι “ντυμένοι” οι κάτοικοί του, όπως ακριβώς καί ή ύλη του κόσμου τούτου είναι ανάλογη της ύλης τών κατοίκων του. Ωστόσο, καί έδώ πολλά σώματα, πού αποτελούν χημικές ενώσεις, χωρίς να διασπώνται στα στοιχεία από τά όποια συνίστανται, μπορούν να υπάρξουν σε μορφή λεπτή ή παχιά. Κλασικό παράδειγμα είναι τό νερό, πού άπαντά καί σε στερεή καί σε υγρή καί σε αέρια μορφή. Αλλά καί απλά στοιχεία, όπως ό άνθρακας, υπάρχει σε διάφορες μορφές, από αέρια μέχρι τή στερεή του διαμαντιού, πού είναι τό σκληρότερο υλικό στη φύση. Οι σύγχρονες μεγάλες ανακαλύψεις τών επιστημόνων μάς πείθουν ότι οι ανθρώπινες γνώσεις γιά την ύλη είναι ασήμαντες. Τίς γνώσεις αυτές τίς συμπληρώνουν, ώς προς τή φύση του παραδείσου, ή Αγία Γραφή καί οι πατέρες."
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΑΓΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΜΠΡΑΝΤΣΑΝΙΝΩΦ. ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ ΤΟΝ ΑΔΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ