Πέμπτη 1 Απριλίου 2021

Αναβίωση της ελληνικής ταυτότητας στη Συρία: Συνέντευξη με την οργάνωση Επιχείρηση Αντιόχεια


Όπως αναφέρει η ομάδα Επιχείρηση Αντιόχεια (ΕA) στο Facebook, ο “ΕA είναι ένα λαϊκό κίνημα, το οποίο υποστηρίζει την ιδέα ότι ο ελληνορθόδοξος και καθολικός λαός του Λεβάντε αποτελεί ένα διακριτό ελληνικό έθνος.
” Οι Αντιόχεις είναι ένας αραβόφωνος χριστιανικός λαός, γνωστός και ως Ρωμιοί (RUM), ο οποίος κατοικεί στο Λεβάντε γνωστό σήμερα και ως Συρία,στον Λίβανο, στην Παλαιστίνη και στην περιοχή Χατάϊ στην Τουρκία. Είναι μέλη της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αντιόχειας ή της Μελχιτικής Ελληνικής Καθολικής Εκκλησίας.
Ο Έλληνας ιστορικός Παύλος Καρολίδης αναφέρει ότι είναι απόγονοι Ελλήνων αποίκων από την Μακεδονία , οι οποίοι μετανάστευσαν στο Λεβάντε κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

ΑΠ: Πώς και γιατί ξεκίνησε η επιχείρηση Αντιόχεια;

ΕΑ: Η επιχείρηση Αντιόχεια είναι το άμεσο αποτέλεσμα δύο πραγμάτων. Της αποτυχίας του Αραβισμού και της συνεχιζόμενης γενοκτονίας των Ρωμιών στη Συρία από τα χέρια ισλαμιστών τρομοκρατών που χρηματοδοτήθηκαν και υποστηρίχθηκαν από την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία, καθώς και από τους δυτικούς συμμάχους τους.

Το δίκτυο των ακτιβιστών μας γεννήθηκε από έναν εξελισσόμενο διάλογο μεταξύ αρκετών Ρωμιών του Λεβάντε που ζουν εδώ και ενός Ελληνοαμερικανού ακτιβιστή μελετητή της ιστορίας, της ταυτότητας και την τρέχουσας κατάστασης των Ρωμιών . 
Η Επιχείρηση Αντιόχεια ήρθε στο προσκήνιο στα τέλη του 2013 με μια διαδήλωση έξω από το Τουρκικό Προξενείο στην Καλιφόρνια, ως διαμαρτυρία για την υποστήριξη της Τουρκίας στην τρομοκρατία εντός της Συρίας. Η διαδήλωση, η οποία ήταν μια προσπάθεια συνασπισμού Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων -Αμερικανών, ακολουθήθηκε από ακτιβιστές του ΕΑ που συμμετείχαν σε συγκέντρωση στο Ισραήλ ενάντια στην κακομεταχείριση Χριστιανών σε όλο το Λεβάντε .

ΠΑ: Γιατί είναι σημαντικό να υπάρξει αναβίωση της ελληνικής ταυτότητας και γλώσσας της Αντιόχειας; Πώς καταστράφηκε ή πως δέχτηκε επίθεση αυτή η ταυτότητα;

ΕΑ: Η αναβίωση του Ελληνισμού της Αντιοχείας αφορά στην κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα. Πρόκειται για μια πολιτιστική αναβίωση , η οποία ενστερνίζεται την προ αραβική παρακαταθήκη και κληρονομιά της περιοχής. Πιστεύουμε ότι η αποδοχή αυτής της ελληνικής κληρονομιάς θα επαναφέρει μια πολύ αναγκαία φιλοσοφική επανευθυγράμμιση προς τη σταθερότητα και την ανοχή, την οποία τόσο απεγνωσμένα χρειάζεται το Λεβάντε σε μια εποχή όπου ο εξτρεμισμός και η θρησκευτική μισαλλοδοξία ακμάζουν σε ολόκληρη την περιοχή. 
Για τους Ρωμιούς -Χριστιανούς, πρόκειται για το δικαίωμα ύπαρξης μέσα στην πατρίδα μας. Πρόκειται για την ενίσχυση της ενότητας μεταξύ όλων των ελληνορθόδοξων και των καθολικών ελληνικών κοινοτήτων του Λεβάντε, καθώς και για την προώθηση της αλληλεγγύης μεταξύ όλων των ελληνορθόδοξων χριστιανών. 
Η υιοθέτηση των αραβικών από τους Αντιόχεις άρχισε σταδιακά μετά την αραβική κατάκτηση, ενώ η αραβοποίηση της εθνικής μας ταυτότητας δεν εντάθηκε παρά μόνο με τον ερχομό του οθωμανικού Χαλιφάτου. Η Αραβοποίηση της εθνικής μας ταυτότητας ξεκίνησε πραγματικά με τη διαίρεση του Πατριαρχείου μας στις σημερινές Ελληνορθόδοξες και Μελχιτικές-Ελληνικές Καθολικές Εκκλησίες. Αυτό παγιώθηκε περαιτέρω με την Αραβοποίηση του Ελληνικού Ορθόδοξου Πατριαρχείου της Αντιοχείας το 1899. Αυτά τα δύο γεγονότα έθεσαν τα θεμέλια για να καλλιεργήσουν οι δυτικοί ιεραπόστολοι την έννοια της "αραβικής" εθνικότητας μεταξύ των πνευματικών κύκλων της Αντιοχείας τον 19ο και 20ο αιώνα.

ΠΑ: Πώς επηρέασε ο συνεχιζόμενος Πόλεμος της Συρίας τους Αντιόχεις;

ΕA: Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη Συρία έχει καταστρέψει το λαό μας. Από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση, έχουμε χαρακτηριστεί "συμπαθείς προς το καθεστώς " και "άπιστοι" από τους Ισλαμιστές, και έχουμε μαρκαριστεί για εξολόθρευση από τρομοκρατικές οργανώσεις όπως ο FSA, η αλ-Νούσρα και ο Daesh. Πολλά χωριά Ρωμιών στην Συρία έχουν εγκαταλειφθεί από τους αδελφούς μας που αναγκάζονται να φύγουν φοβούμενοι για τη ζωή τους. 
Οι θρησκευτικοί ηγέτες μας απήχθησαν και δολοφονήθηκαν, οι εκκλησίες μας βεβηλώθηκαν και καταστράφηκαν. Ακόμα και οι πολιτιστικοί χώροι των προγόνων μας, οι οποίοι χρονολογούνται από την εποχή των Ελλήνων, έχουν στοχευθεί για καταστροφή. 
Όσοι από εμάς έχουμε το θάρρος να παραμείνουμε, ζούμε με συνεχή φόβο, καθώς οι τρομοκράτες έχουν φτάσει ακόμη και στο σημείο να δηλητηριάζουν τα παραδοσιακά ποτά των Ρωμιών . Αναγκασμένοι να υπομένουν αυτές τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης, χωρίς τροφή ή νερό, οι σύντροφοί μας αναγκάζονται να εξαρτώνται από την ανθρωπιστική βοήθεια του κράτους της Συρίας και τους διεθνείς οργανισμούς. 
Το μόνο μας καταφύγιο έχει γίνει η περιοχή Wadi al-Nasara, καθώς ο λαός μας γίνεται θύμα μιας συντονισμένης γενοκτονίας εναντίον όλων των Σύρων Ρωμιών , των Ασσυρίων των Αραμαίων και αυτών με αρμενική καταγωγή. Για εμάς, διακυβεύεται η ίδια η ύπαρξή μας.

ΠΑ: Αν και υπάρχει διαφορετική ιστορική κληρονομιά, υπάρχουν σχέσεις ή επικοινωνία μεταξύ των Ελλήνων της Αντιόχειας και των Ελληνόφωνων μουσουλμάνων στη Συρία και το βόρειο Λίβανο;

ΕA: Δεν υπάρχουν επίσημες σχέσεις ή επικοινωνία μεταξύ της χριστιανικής κοινότητας των Ρωμιών και της ελληνόφωνης μουσουλμανικής κοινότητας της Συρίας ή του Λιβάνου. Δυστυχώς, οι παραδοσιακές προκαταλήψεις εξακολουθούν να επικρατούν και στις δύο κοινότητες. Ωστόσο, η Επιχείρηση Αντιόχεια ελπίζει να το αλλάξει αυτό. Έχουμε μουσουλμάνους υποστηρικτές, ακόμα και κάποιους από την κοινότητα των μουσουλμάνων Κρητών. Το ακτιβιστικό μας δίκτυο υποστηρίζει πλήρως την ιδέα μιας κοινής εθνοτικής συναδελφότητας μεταξύ των Λεβαντίνων Ρωμιών και Μουσουλμάνων Κρητών.

ΠΑ: Έχετε καμία επικοινωνία ή υποστήριξη από την ελληνική και την κυπριακή κυβέρνηση;

ΕΑ: Δεν έχουμε καμία απολύτως επικοινωνία ή υποστήριξη ούτε από την ελληνική ούτε από την κυπριακή κυβέρνηση.

ΠΑ:Έχετε κάνει προσπάθειες να ανοίξετε ένα δίαυλο επικοινωνίας με τις κυβερνήσεις της Κύπρου και της Ελλάδας; Υπάρχει κάτι που μπορούν να κάνουν για να βοηθήσουν το έργο σας;

ΕA: Δεν επιχειρήσαμε να ανοίξουμε δίαυλο επικοινωνίας ούτε με την ελληνική ούτε με την κυπριακή κυβέρνηση. Αν και η στήριξη από οποιαδήποτε κυβέρνηση θα ήταν χρήσιμη, ειδικά η επίσημη εθνοτική αναγνώριση του λαού μας ως Ελλήνων και κληρονόμων των Σελευκιδών και Ρωμαϊκών Αυτοκρατοριών. Η ιστορία μας δίδαξε ότι η Ελλάδα δεν κατάφερε να προστατεύσει ή να βοηθήσει τους Έλληνες υπηκόους της που ζουν εκτός των συνόρων της.

ΠΑ: Το κίνημα για την ανάκτηση της εθνικής μας ταυτότητας ως Ρωμιοί δεν είναι ένας πολιτικός αγώνας, αλλά μια πολιτιστική αναβίωση . Είναι μια προσπάθεια να ενστερνιστούμε ένα κληροδότημα και μια κληρονομιά, η οποία είναι εγγενής στους κατοίκους του Λεβάντε, αλλά λησμονημένη. Δεν σημαίνει ότι δεν είμαστε περήφανοι που είμαστε Σύροι. Στην πραγματικότητα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η «αραβική» ταυτότητα είναι μια ταυτότητα που έχει επιβληθεί στους αυτόχθονες λαούς του Λεβάντε για πάνω από 100 χρόνια. Καλλιεργήθηκε μέσα σε μια αφελή χριστιανική κοινότητα από Δυτικούς ιεραποστόλους. Είναι ξένη και πολιτισμικά άσχετη προς το Λεβάντε. Στην πραγματικότητα, ο αραβισμός δεν είναι τίποτα περισσότερο από κοσμικός ισλαμισμός.

Αναδημοσιεύουμε τη μετάφραση παλιάς συνέντευξης (2014) της Επιχείρησης Αντιόχειας (ΕA) από τον Παύλο Αντωνόπουλο που μας έστειλε ο φίλος του ιστολογίου Wan Werf.