Ο μπάρμπα-Δημητρός από την Άγρα, ένα καθαρό κτηνοτροφικό χωριό της Δυτικής Λέσβου, τηλεφωνούσε επανειλημμένα το "μωρέλι" του τον Θύμιο στην Αθήνα, που σπούδαζε οικονομικά.
- Λεβέντη μου, τώρα που θα έρθεις στο μνημόσυνο της γιαγιάς Χαρίκλειας φρόντισε να μας πεις δυο πράγματα… να, για αυτά τα ασφάλιστρα έναντι κινδύνων!! Που τα ακούμε αυτές τις μέρες και δεν καταλαβαίνουμε "τίποτες".
Όλοι οι συνάδελφοι Βοσκοί με ρωτάνε στον καφενέ, αν κάτι ξέρω εγώ, που έχω παιδί που σπουδάζει οικονομικά.
Δεν ξέρω τι να τους απαντήσω, αν και κάτι μου λέει μέσα μου ότι κάποιοι από τους "μεγάλους" μας έκαναν εδώ και καιρό "τα μνημόσυνα με ξένα κόλλυβα".
Ο Θύμιος ήταν μετρημένο παιδί και γνώριζε "ότι τα λίγα λόγια είναι ζάχαρη και τα καθόλου μέλι". Όμως αυτή την φορά αποφάσισε να μιλήσει και να πει τα πράγματα όπως έχουν μήπως ξεθολώσει το μυαλό των μπαρπάδων του από ¨τα άλλα λόγια να αγαπιόμαστε¨ που ακούγονται στο χαζοκούτι.
Το μνημόσυνο της πολυοαγαπημένης γιαγιάς Χαρίκλειας κατέληξε σαν οικονομική –πολιτική συζήτηση μετά τον καφέ της παρηγοριάς με τον Θύμιο κεντρικό πρωταγωνιστή.
Πιστεύω ότι είναι δύσκολο να καταλάβετε από τραπεζικά προιόντα "λούφας και παραλλαγής". Θα κάνω όμως μια προσπάθεια. Αυτά διαβάζω στα έντυπα και στο διαδίκτυο, αυτά σας λέω. Όταν ολοκληρωθεί η εικόνα με τις έρευνες θα γνωρίζουμε καλύτερα τα πράγματα.
Τα ασφάλιστρα έναντι κινδύνου δηλ. αυτά που ακούτε από την τηλεόραση σαν Credit default swap ή απλά CDS είναι μία σύμβαση ανταλλαγής στην οποία ο αγοραστής της πραγματοποιεί σειρά πληρωμών προς τον αντισυμβαλλόμενο πωλητή και σε αντάλλαγμα δέχεται εφάπαξ πληρωμή σε περίπτωση που κάποιο ομόλογο ή δάνειο αθετηθεί από τον εκδότη του. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στον κάτοχο του ομολόγου να μπορεί να "αγοράσει προστασία" για αντισταθμίσει τον πιστωτικό κίνδυνο του ομολόγου.
Τον Αύγουστο του 2009, λίγο καιρό πριν ανακοινωθούν οι εκλογές του Οκτωβρίου, όπου επικράτησε το ΠΑΣΟΚ, ο τότε πρόεδρος του ΤΤ αγόρασε CDS (ασφάλιστρα κινδύνου) των Ελληνικών ομολόγων αξίας 950 εκατομμυρίων ευρώ, όταν το πενταετές επιτοκιακό περιθώριο, μονάδα μέτρησης spread των CDS ήταν μόλις στις 135 μονάδες βάσης. Η απόφαση μιας Ελληνικής τράπεζας να ποντάρει σε πιθανή χρεοκοπία της χώρας και να αγοράσει ασφάλιστρα κινδύνου κατηγορήθηκε αργότερα από πολλούς. Από την πλευρά της, όμως η διοίκηση του ΤΤ υποστήριξε ότι η ενέργεια αυτή αποσκοπούσε στην θωράκιση της Ελληνικής οικονομίας.
Καλά, ρε Θύμιο, αυτοί παίζανε την πιθανή τότε χρεωκοπία της Ελλάδος, όπως εμείς παίζουμε τα ρέστα μας στα πρακτορεία;
Και που ξέρανε, ότι η Ελλάδα των πρόσφατων Ολυμπιακών Αγώνων θα πήγαινε για χρεωκοπία;
Η κίνηση της διοίκησης του ΤΤ είναι σίγουρο ότι προκαλεί σοβαρά ερωτηματικά. Ακόμα περισσότερα προκαλεί όμως η πορεία του συγκεκριμένου CDS τους μήνες που ακολούθησαν. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ απέλυσε από τη θέση τον τότε διευθύνοντα σύμβουλο και στη θέση του προσέλαβε άλλον, ο οποίος στη συνέχεια, με τη σύμφωνη γνώμη ανωτέρων και ΔΣ του ΤΤ, πούλησε το ασφάλιστρο κινδύνου σε μια ξένη εταιρεία με κέρδος περίπου 40 εκατ. δολάρια και ενώ τα CDS κινούνταν στις 235 μονάδες βάσης.
Ακολούθησαν "τα κομπαρσιλίκια" της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και η "θριαμβευτική" είσοδος της χώρας στο μηχανισμό ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ (Απρίλιος 2010). Στην συνέχεια και με τα σενάρια για χρεωκοπία της Ελλάδας να φουντώνουν, η αξία του ασφάλιστρου κινδύνου που είχε πουληθεί πριν από μερικούς μήνες από το ΤΤ, έφτασε εκείνη την περίοδο στο ύψος των 27 δισ. δολάρια. http://unfollow.com.gr/ Όταν μάλιστα τον Απρίλιο του 2010 το spread των 10ετών κρατικών ελληνικών ομολόγων είχε ξεπεράσει τις 1000 μονάδες βάσης. Δηλ μιλάμε για πολλά λεφτά!!
Καμιά φορά αναρωτιέμαι αν εκπροσωπούσαν αυτά την γνωστή φράση "λεφτά υπάρχουν".
Αν λοιπόν το CDS δεν είχε πουληθεί εσπευσμένα, το ΤΤ θα είχε εκείνη την περίοδο στο χαρτοφυλάκιο του ένα ισχυρό όπλο. Το πολύτιμο CDS που είχε στην κατοχή του το ΤΤ αντιστοιχούσε περίπου στο 12,5% της παγκόσμιας αγοράς και θα μπορούσε να αποτελέσει ένα διαπραγματευτικό όπλο στα χέρια της Ελληνικής κυβέρνησης απέναντι σε όσους απειλούσαν την χώρα με χρεοκοπία και την εξωθούσαν στην αγκαλιά της τρόικας. Με τις ελληνικές τράπεζες εκείνη την περίοδο να κατέχουν ομόλογα του Ελληνικού δημοσίου ύψους περίπου 50 δισ. ευρώ, ήταν μεγάλη υπόθεση ένα μόνο κρατικό πιστωτικό ίδρυμα να κατέχει το 12,5% της παγκόσμιας αγοράς CDS.
Τα ασφάλιστρα κινδύνου κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στην διατραπεζική αγορά το 1997, αλλά για να τα αγοράσεις έπρεπε να έχεις στην κατοχή σου κρατικά ομόλογα της χώρας που πόνταρες ότι θα πήγαινε για χρεοκοπία. Το 2000 άλλαξε το καθεστώς και μπορούσαν οι πάντες να αγοράσουν ομόλογα και να "παίξουν ρουλέτα". Όμως το ΤΤ είχε ήδη στην κατοχή του ομόλογα του Ελληνικού δημοσίου και αγόρασε CDS για να καλύψει την έκθεση του στο Ελληνικό χρέος από πιθανή στάση πληρωμών.
Ξαφνικά το CDS επωλήθει και κανείς δεν ξέρει για ποιο λόγο προέβη στην κίνηση αυτή το ΤΤ και έμεινε χωρίς κάλυψη. Μετά από λίγο καιρό το CDS άξιζε 27 δισ. δολάρια ( όταν βρισκόταν στα ιστορικά υψηλά της αγοράς). Ουσιαστικά ήταν όλο το μνημόνιο που κλήθηκε να ψηφίσει η κυβέρνηση τον περασμένο Οκτώβριο στην Βουλή για να σώσει τις τράπεζες.
- Σταμάτα, Θύμιο, μην κουράζεσαι άλλο από αυτά τα "αεράτα" πράγματα που μας είπες, που δεν τα πολύ καταλάβαμε.
Όμως μυρισθήκαμε χοντρή απάτη.
ΑΥΤΟΙ παίζανε την τύχη μας στα ζάρια και εγώ άρμεγα την κατσίκα και αναρωτιόμουν, αν τον άλλο μήνα είχα χρήματα για να αγοράσω ζωοτροφές.
Τελικά τις ζωοτροφές τόσα χρόνια δεν τις έτρωγε η κατσίκα μου, αλλά εμείς!!
Με παράπονο και κουνώντας το κεφάλι τα έλεγε ο κυρ. Νίκος, που σήμερα του κόβουνε φάρμακα και γιατρούς.
Τι χάσαμε και ποιός τα βρήκε;
Πουλήσαμε ανεκτίμητες αξίες που με αυτές ζυμωθήκανε οι πατέρες μας, Λεβεντιά, Φιλότιμο, Περπατησιά και γενήκαμε πραγματικά πτωχοί.
Αυτοί, που αγοραπώλησαν τα ασφάλιστρα για τους δικούς τους λόγους, ουσιαστικά δεν πούλησαν Πατρίδα και επόμενες γενιές;
Πουλιέται όμως η Πατρίδα;
Και να την ξεπουλήσουνε για να βγάλουν "το κάτι τις τους", η Πατρίδα μας δεν πωλείται, γιατί έχει μοναδική και κατά προτεραιότητα πρόσβαση αγοράς στο ισχυρότερο ασφάλιστρο έναντι κινδύνων.
Αυτό πρέπει εδώ και τώρα να το ξανα-αγοράσουμε.
Να "αγοράσουμε" το φυσικό και πραγματικό ασφάλιστρο έναντι των κινδύνων του Γένους μας, που λέγεται ΧΡΙΣΤΟΣ.
Δρ. Κωνσταντίνος Βαρδάκας
